กลับไปหน้า สารบัญ

 

จากบรรณาธิการ
    "จงอย่าได้เสียเวลาและชีวิตของท่าน ไปสั่งสมแต่สิ่งที่จะกลายเป็นผุยผงในกาลต่อไป
    จงพยายามแสวงหาอุดมคติ มิใช่วัตถุ เพราะว่ามีแต่อุดมคติเท่านั้น จึงจะให้ชีวิตของเรามีความหมาย และก็มีแต่อุดมคติเท่านั้น จึงจะมีคุณค่าอันเป็นอมตะ"

เล็ก วิริยะพันธุ์

      กลางเดือนที่ผ่านมา หนังสือพิมพ์หลายฉบับรายงานข่าวทางหน้าหนึ่ง แจ้งข่าวการเสียชีวิตของคุณเล็ก วิริยะพันธุ์ เมื่อวันที่ ๑๗ พฤศจิกายน สิริอายุได้ ๘๘ ปี
    คนรุ่นเก่ารู้จักเสี่ยเล็ก หรือ เล็ก วิริยะพันธุ์ กันดีว่าเป็นใคร และมีผลงานในด้านใด
    แต่คนรุ่นใหม่จำนวนมากคงไม่เคยได้ยินนามผู้นี้มาก่อน
    คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ เกิดเมื่อวันที่ ๕ พฤศจิกายน ๒๔๕๕ ที่กรุงเทพมหานคร เป็นผู้ที่รักการอ่าน และการค้นคว้าตำรับตำราต่าง ๆ มีความสนใจในเรื่องปรัชญา ศาสนา และศิลปวัฒนธรรม เป็นคนช่างคิด ช่างสังเกต และมักนำข้อคิดข้อสังเกตเหล่านั้น มาทดลองปฏิบัติด้วยตนเองตั้งแต่เยาว์วัย 
    ท่านสำเร็จการศึกษาในระดับอุดมศึกษาจากมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้ ประเทศจีน ในระหว่างการศึกษา ท่านได้ใช้เวลาศึกษาถึงแหล่งศิลปวัฒนธรรม ของประเทศต่าง ๆ ในเวลาว่าง ท่านชอบสะสมของเก่าที่เป็นโบราณวัตถุ โดยเน้นทางด้านโบราณคดีและชาติพันธุ์ เป็นการสะสมเพื่อการศึกษา ด้วยใจรักและหวงแหน จนสิ่งเหล่านี้กลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิตจิตใจ 
    ในทางอาชีพการงาน คุณเล็กประสบความสำเร็จอย่างสูง จากการเป็นตัวแทนจำหน่ายรถเมอซิเดส เบนซ์ รถเก๋งพันธุ์เยอรมันในประเทศไทย ภายใต้ชื่อบริษัทธนบุรีพานิช จนกระทั่งถึงปี ๒๕๐๖ คุณเล็กหันมาทุ่มเทให้แก่งาน ที่ถือว่าเป็นการตอบแทนแผ่นดิน ด้วยการสร้างสรรค์งานทางศิลปวัฒนธรรม ครั้งสำคัญขึ้นในประเทศ นั่นคือ เมืองโบราณ ซึ่งอยู่ที่อำเภอบางปู จังหวัดสมุทรปราการ
    เมืองโบราณเป็นสถานที่ซึ่งเกิดจากการผสมผสานกลมกลืน ของสิ่งก่อสร้าง สภาพแวดล้อม เพื่อแสดงชีวิตความเป็นอยู่ของผู้คนบนผืนแผ่นดินไทยในอดีต ให้ผู้เข้าไปศึกษาได้รู้จักประวัติศาสตร์ ศิลปวัฒนธรรม ชีวิตความเป็นอยู่ ศาสนา และความเชื่อถือต่าง ๆ 
      ที่สำคัญคือ ให้คนไทยได้รู้จักตัวเอง และให้คนต่างชาติได้รู้จักคนไทยอย่างถ่องแท้
    ในปี ๒๕๑๕ เมืองโบราณเปิดให้ประชาชนได้เข้าชม โดยเก็บเงินค่าเข้าชมคนละ ๕๐ บาท ซึ่งจนถึงปัจจุบันก็ยังคงยืนราคาเดิมไม่เปลี่ยนแปลง ด้วยคุณเล็กต้องการให้เมืองโบราณ เป็นสถานศึกษาที่สำคัญของชาติ ตามเจตนารมณ์ที่ว่า
    "เมืองโบราณคือเมืองในอดีต อดีตคือช่วงเวลาที่ผ่านไป ช่วงเวลาที่ผ่านไปย่อมต้องมีช่วงเวลาที่ติดตามมา เหตุวันนี้ย่อมสืบเนื่องมาจากเมื่อวานนี้ การเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในวันพรุ่งนี้ ย่อมมาจากวันนี้ ฉะนั้น เรื่องของอดีต คนปัจจุบันจำเป็นจะต้องรู้ หากเราไม่รู้จักอดีต ก็เหมือนเดินเรือในท้องทะเลโดยปราศจากเข็มทิศและหางเสือ ผลที่จะเกิดขึ้นกับเรือลำนั้นเป็นที่น่าวิตกกังวลเป็นอย่างยิ่ง"
    เมืองโบราณได้มีการปรับปรุง เปลี่ยนแปลง และสร้างสรรค์งานทางสถาปัตยกรรม ประติมากรรมต่าง ๆ อย่างค่อยเป็นค่อยไปตามแนวคิดและจินตนาการของคุณเล็ก จวบจนถึงปัจจุบัน มีโบราณสถานจำลองเกิดขึ้นมากถึง ๑๐๔ แห่งกระจายไปบนเนื้อที่ร่วมพันไร่ อาจกล่าวได้ว่า ทุกสิ่งทุกอย่างในเมืองโบราณล้วนแสดงถึงชีวิตจิตใจของคุณเล็ก วิริยะพันธุ์
 ฉบับหน้า : เผชิญหน้ากับหมี Grizzly (คลิกดูภาพใหญ่)
ฉบับหน้า
เผชิญหน้ากับหมี Grizzly
    แม้อายุจะล่วงเลยสู่วัยชรา แต่คุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ยังทำงานไม่หยุดหย่อน ท่านได้บรรจงสร้าง ปราสาทสัจธรรม ณ ริมทะเลอำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี เป็นปราสาทไม้ขนาดใหญ่ สูงถึง ๑๐๕ เมตร อันเป็นงานสถาปัตยกรรมสุดยอดแห่งศตวรรษ ที่ผสมผสานรูปแบบศิลปะจากอารยธรรมต่าง ๆ ในโลก 
    นำมาเป็นแนวคิดในงานแกะสลักไม้ที่ประดับตัวปราสาท เพื่อแสดงความคิดในเชิงปรัชญาและศาสนา ล่าสุดท่านได้สร้างพิพิธภัณฑ์ช้างเอราวัณ-- อาคารประติมากรรมรูปช้างสามเศียรขนาดใหญ่ ที่อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรปราการ เพื่อเป็นที่เก็บรวบรวมโบราณวัตถุไว้เป็นสมบัติของแผ่นดินสืบไป
    มีผู้กล่าวไว้ว่า ในอนาคต เมืองโบราณและปราสาทสัจธรรม อาจจะได้รับการยกย่องจากทั่วโลก ให้เป็นสิ่งมหัศจรรย์ของโลก เพราะไม่เพียงงดงามทรงคุณค่าทางด้านศิลปะ และสถาปัตยกรรมเท่านั้น แต่ยังถือเป็นแหล่งความรู้สำคัญอีกด้วย 
    คงมีเพียงไม่กี่คนที่มีจิตใจยิ่งใหญ่ และมีพลังที่จะแปรเปลี่ยนจินตนาการ ให้กลายเป็นรูปธรรมที่จับต้องได้ เหมือนคุณเล็ก วิริยะพันธุ์ ซึ่งเคยกล่าวไว้ว่า
    "แท้จริงชีวิตของคนเราคือการเสี่ยงภัย ผู้ที่ประสบความสำเร็จใหญ่หลวงที่สุด มักเป็นคนที่ลงแรงไปทำงาน และกล้าเสี่ยงภัยที่สุด"

 

วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
Vanchai@Sarakadee.com
vanchait@hotmail.com