สารคดี ปีที่ ๑๗ ฉบับที่ ๒๐๓ เดือน มกราคม ๒๕๔๕ "Alien Species การรุกรานของชนิดพันธุ์ต่างถิ่น"
นิตยสารสารคดี Feature Magazine
นิตยสารสำหรับครอบครัว
www.sarakadee.com
ISSN 0857-1538
  ปีที่ ๑๗ ฉบับที่ ๒๐๓ เดือน มกราคม ๒๕๔๕
 กลับไปหน้า สารบัญ

จากบรรณาธิการ

     เมื่อต้นเดือนธันวาคมที่ผ่านมา ผมมีโอกาสเดินทางไปจังหวัดแพร่และลำปางกับโครงการ "ท่องเที่ยวทางเลือกกับสยามมิชลิน" 
     ระหว่างการเดินทาง สิ่งหนึ่งที่สะดุดตาสะดุดใจผมเป็นพิเศษ คือป้ายต้อนรับนักท่องเที่ยวของเทศบาลตำบลวังชิ้น อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่
     บริเวณนั้นเป็นสวนสาธารณะ ตั้งอยู่ติดแม่น้ำยม มีต้นไม้สูงใหญ่นานาชนิดขึ้นเรียงรายตามริมน้ำ ฝั่งตรงข้ามยังเป็นป่าใหญ่ดูน่ารื่นรมย์ บริเวณใกล้เคียงเป็นที่ตั้งวัดบางสนุก วัดเก่าแก่ของชาววังชิ้น มีพระธาตุพระพิมพ์เป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวเมืองแพร่มาช้านาน 
     สิ่งที่สะดุดตานอกจากป้ายขนาดใหญ่แล้ว ก็คือต้นปาล์มน้ำมันเหี่ยว ๆ หลายสิบต้นที่ปลูกอยู่ถัดไป
     ปาล์มน้ำมันเป็นไม้พันธุ์ต่างถิ่น มีแหล่งกำเนิดบริเวณฝั่งทะเลด้านตะวันตกของทวีปแอฟริกา เมื่อ ๓๐ กว่าปีก่อน มีผู้นำปาล์มน้ำมันเข้ามาให้ชาวสวนทางภาคใต้ปลูก ทดแทนต้นยางพาราที่ราคาตกต่ำมาโดยตลอด
 คลิกดูภาพใหญ่      ปาล์มน้ำมันเป็นพืชที่นำมาสกัดเอาน้ำมันไปใช้ประโยชน์สารพัด ทั้งน้ำมันพืช เนยเทียม สบู่ และน้ำมันเชื้อเพลิง เติบโตได้ดีตามที่ราบต่ำแถบเส้นศูนย์สูตรที่มีความชื้นสูง เหมาะกับภูมิอากาศร้อนชื้นทางปักษ์ใต้บ้านเรา 
     อยู่มาวันหนึ่ง ใจกลางมหานครบนถนนตัดใหม่ชื่อถนนประดิษฐ์มนูธรรมที่อยู่ใต้ทางด่วนพระราม ๙ ก็มีต้นปาล์มน้ำมันนับพันต้นยืนเข้าแถวเรียงรายอยู่บนบาทวิถี
     เล่ากันว่า ผู้บริหารกรุงเทพมหานครเวลานั้นต้องการเนรมิตสองฟากถนนให้มีบรรยากาศเหมือน ปาล์มบีชในแคลิฟอร์เนีย จึงสั่งซื้อต้นปาล์มน้ำมันจากปักษ์ใต้ขึ้นมาปลูก
     ปรากฏว่าต้นปาล์มน้ำมันหาได้สร้างความร่มรื่นให้แก่ผู้ใช้ถนนไม่ ปลูกไปได้ไม่นาน ต้นปาล์มก็ค่อย ๆ ยืนแห้งตาย ประจานความ "ซื่อบื้อ" ของผู้บริหารบ้านเมือง ที่เอาภาษีของคนกรุงเทพฯ ไปซื้อต้นไม้ต่างถิ่นมาปลูกโดยเปล่าประโยชน์
     กทม. ต้องทำรั้วล้อมต้นปาล์มทุกต้นและเอาไม้ค้ำยันไว้กันล้ม 
     วันดีคืนดีใบปาล์มขนาดใหญ่ก็ร่วงหล่นมาฟาดหัวคนเดินถนน
     ที่น่าสังเวชใจไปกว่านั้นก็คือ ต้นปาล์มน้ำมันนับพันต้นบนถนนประดิษฐ์มนูธรรม ซื้อมาในราคาต้นละ ๖,๐๐๐ บาท ขณะที่เจ้าของสวนปาล์มบอกว่า ปาล์มน้ำมันพวกนั้นเป็นต้นปาล์มแก่ที่ไม่ออกผลแล้ว ไม่ต้องซื้อหรอก เอารถบรรทุกมาขนไปได้ฟรี ๆ เลย
คลิกดูภาพใหญ่
ฉบับหน้า
นักล่าพลอยชาวไทย บุกเหมืองพลอย มาดาร์กัสการ์
     แว่วมาว่า ปาล์มน้ำมันชุดนั้นสร้างรายได้ให้แก่นักการเมืองชื่อดังเป็นเงินไม่น้อย 
     ภาพของต้นปาล์มน้ำมันที่ปลูกผิดที่ผิดทางยังไม่ทันเลือนหายไป ใครจะไปคิดว่า ที่อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ อุตส่าห์มีคนขนต้นปาล์มน้ำมันเดินทางพันกว่ากิโลเมตร ไปปลูกเป็นไม้ประดับรอวันเฉาตาย ทั้ง ๆ ที่ควรจะปลูกต้นไม้เด่นของป่าแถวนี้ โดยเฉพาะต้นสักทอง ต้นไม้ชื่อดังของเมืองแพร่
     ถามคนแถวนั้นว่า ทำไมถึงเลือกต้นปาล์มน้ำมันมาปลูกที่นี่ คำตอบก็คือ เป็นต้นไม้รูปทรงแปลกดี และเห็นว่านิยมปลูกกันตามถนนในกรุงเทพฯ
     เสียดายเงินจำนวนมากของ อบต. ที่ถูกนำไปใช้อย่างไร้ค่า ด้วยคิดว่าการปลูกปาล์มน้ำมันเป็นความทันสมัยแบบกรุงเทพฯ 
     การเดินทางครั้งนี้จึงทำให้รู้ว่า 
     ในบางพื้นที่ เมื่อเม็ดเงินจากส่วนกลางถูกกระจายไปในระดับตำบลแล้ว การทำให้ทันสมัยแบบส่วนกลางก็ถูกกระจายไปเช่นกัน
 

วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
vanchait@hotmail.com

  ขออภัย : ภาพหน้าปก สารคดี ฉบับ ๒๐๒ เป็นภาพเครื่องบิน B-25 สองเครื่องยนต์