ดาราศาสตร์โบราณ

     การสังเกตปรากฏการณ์ของท้องฟ้าในยามค่ำคืน ได้พัฒนาและสั่งสมขึ้น เป็นระบบความรู้ทางดาราศาสตร์ มีการจดเป็นแผนผังการเดินทางของดาวพระเคราะห์ขึ้น ตรวจสอบวิถีการโคจรของดาวฤกษ์ และเมื่อผู้จดสังเกตเห็นว่าตำแหน่งแห่งที่ และความสำคัญของดาวพระเคราะห์ ส่งผลถึงวิถีชีวิต หรือความเป็นไปของบุคคลและสังคม ก็ได้บันทึก รวบรวมเป็นสถิติ เป็นกฎเกณฑ์สำหรับพยากรณ์ หรือทำนายทายทัก พัฒนาขึ้นเป็นความรู้ทางโหราศาสตร์ ควบคู่กันไปด้วย รวมเป็นวิชาเดียวกัน
     หลวงสวัสดิสารศาสตรพุทธิ ดาราจารย์รุ่นเก่าท่านหนึ่งเคยตั้งข้อสังเกตไว้ว่า โหราศาสตร์และดาราศาสตร์ของไทย ได้มาจากดาราศาสตร์ของอินเดีย (อาจผ่านมาทางมอญ พม่า หรือลังกา หรือจะมาตรงจากอินเดียก็ยังไม่ทราบแน่) รวมเรียกตำรับเหล่านี้ว่า ดาราศาสตร์โบราณ
     คัมภีร์ดาราศาสตร์และวิชาโหราศาสตร์ของไทยนั้น มีรากฐานมาจากวิชาดาราศาสตร์โบราณแบบ Geo-Centric System ซึ่งถือว่าโลกเป็นศูนย์กลางของจักรวาล วิชาดาราศาสตร์โบราณนี้ น่าจะมีอายุเก่าแก่ไม่น้อยกว่า ๕,๐๐๐ ปีมาแล้ว และได้กำเนิดขึ้นในที่ใดที่หนึ่งในทวีปเอเชีย แพร่หลายอยู่ในหมู่ชนบาบิโลเนียน อัสซีเรียน คาลเดียน และแพร่ไปสู่อียิปต์ เปอร์เซีย จีน ญี่ปุ่น ธิเบต พม่า มอญ เขมร ลาว รวมถึงประเทศไทย
     จากจุดเริ่มต้น ณ ที่แห่งใดแห่งหนึ่งในทวีปเอเชียไม่น้อยกว่า ๕,๐๐๐ ปีที่ผ่านมา วิชาดาราศาสตร์โบราณอันประกอบด้วย ดาราศาสตร์และโหราศาสตร์ ได้รุ่งเรืองขึ้นในประเทศอินเดีย และเผยแผ่สืบทอดมาสู่ประเทศไทย ช่วงเวลาที่น่าจะเป็นไปได้นั้น อ.เทพย์ สาริกบุตรสันนิษฐานว่า คงจะเป็นช่วงเดียวกับที่ พระเจ้าอโศกมหาราชพิชิตชมพูทวีปได้ ทำให้พวกชาวอินเดียทางใต้ รวมทั้งพราหมณาจารย์ ต้องพากันลี้ภัยอพยพลงมายังดินแดนเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทั้งในดินแดนมอญ และดินแดนกัมพูชาโบราณ โดยพราหมณาจารย์เหล่านั้น คงเอาคัมภีร์พระเวท และศิลปศาสตร์ต่าง ๆ ลงมาด้วย เมื่อชนชาติไทยรุ่งเรืองขึ้น ก็ได้รับวัฒนธรรมความรู้ต่าง ๆ รวมทั้งโหราศาสตร์ ผ่านทางมอญมาผสมด้วยอีกทางหนึ่ง เช่นคัมภีร์พระธรรมศาสตร์ คัมภีร์ราชศาสตร์ และคัมภีร์โหราศาสตร์ คือ คัมภีร์สารัมภ์ คัมภีร์พระสุริยยาตร์ คัมภีร์จักรทีปนี เป็นต้น

ปรากฏกาณ์ของท้องฟ้า

     การสังเกตปรากฏการณ์ในท้องฟ้าของคนไทยในอดีตยังรวมไปถึง การดูลักษณะพระจันทร์ พระอาทิตย์ การเคลื่อนที่ของดาวพระเคราะห์ที่สัมพันธ์กับกลุ่มดาวฤกษ์ ดูเมฆ ดูคลองฟ้าหรือคลองช้าง (ทางช้างเผือก) ดูสุริยุปราคา ดูจันทรุปราคา ดูผึ้งจับทางทิศต่างๆ ฟังเสียงฟ้าร้อง ว่าคำรามมาทางทิศใด ดูขึ้นแรมของพระจันทร์ เพื่อปลูกไม้ผลชนิดต่างๆให้งอกงาม ฯลฯ รวมเป็นตำราจารลงสมุดไท เรียกว่า "ตำราดาว" หรือ "สมุดพระตำราฤกษ์บน" , "ตำราดูนิมิต" มีปรากฏอยู่หนาแน่นในพื้นที่ภาคกลาง และภาคใต้ และพบปรากฏอยู่ในภาคเหนือ และภาคอีสานด้วยเช่นกัน
     ตำราเหล่านี้ยังเก็บเป็นหลักฐานอยู่นับสิบฉบับ ในหอสมุดแห่งชาติ และมีกระจัดกระจายอยู่ตามวัด ตามบ้านของอดีตหมอยา และอดีตโหราจารย์ หนึ่งในตำราหลายสิบฉบับเหล่านั้น คือตำราดาวฉบับขุนโพธิ์ เมืองเพชรบุรีที่ตกทอดมาถึงลูกหลานในปัจจุบัน
     ขุนโพธิ์เป็นหมอยากลางบ้านผู้มีชื่อเสียงของเมืองเพชรบุรี มีอายุอยู่ในสมัยรัชกาลที่๕ ตำราดาวของขุนโพธิ์ ตกทอดมาจากบรรพบุรุษ เป็นสมุดไทพับได้ทำจากใบข่อย จารด้วยอักษรไทยโบราณและอักษรขอม พร้อมภาพประกอบเขียนด้วยสีฝุ่นจีนงดงาม เนื้อหาหลักๆ จะบอกเล่าเรื่องราวของการเคลื่อนที่ของดาวพระเคราะห์ ที่มีผลต่อความมั่นคงภายในราชสำนัก ดังเช่นหากมองเห็นดาวพุธเดินถอยหลัง ราชโอรสจะรวมหัวกับขุนนางก่อกบฏ หรือเห็นดาวพระเคราะห์ อยู่ในวงโคจรของพระจันทร์ติดกันสามวัน จะเสียเมือง ขุนนางจะเอาใจออกห่าง หรือการเคลื่อนที่ผิดปกติของดาวพระเคราะห์บางดวง จะบ่งเหตุว่า ธรรมชาติกำลังจะวิปริต จะเกิดน้ำท่วม ไฟไหม้ ความอดอยากยากเข็ญ แมลงทำลายพืชผล รวมทั้งเกิดตะเข็บตะขาบจำนวนมากเข้ามาทำร้ายราษฎร
     คำทำนายในตำราดาวฉบับขุนโพธิ์มีอยู่หลากหลาย ดังเช่น

     "ถ้าพระศุกร์อยู่ริมเดือนเบื้องบนราชเทวีราชปุโรหิตจะตาย" 
     "ถ้าพระจันทร์แทรกหัสตะดังนี้ (ดูภาพประกอบ) ฟ้าจะผ่าดินจะฟื้น ผัวเมียจะผิดกันฝนจะตก" 
     "ถ้าพระจันทร์แทรกอนุราธเป็นดังนี้ (ดูภาพประกอบ) จะมีห่าฝนแก้วตก" 
     ฯลฯ

การวิวัฒน์ของจักรวาลและชีวิต

     เป็นที่น่าสังเกตว่า ในคัมภีร์ตำราดาวฉบับขุนโพธิ์ และในเพลงยาวพยากรณ์กรุงศรีอยุธยา ได้มีการกล่าวถึงพฤติกรรมของมนุษย์ กับระบบโลกและจักรวาล มีความสัมพันธ์สอดคล้อง เป็นเหตุปัจจัยแก่กันและกัน ทั้งหมดของบททำนายเช่นนี้ ล้วนตั้งอยู่บนระบบจักรวาลวิทยาของพุทธศาสนา ดร.วีระ สมบูรณ์ ได้กล่าวไว้ในรัฐธรรมในอดีตว่า แม้โดยทั่วไป พุทธศาสนาจะไม่เน้นถึงการถกเถียงเรื่อง กำเนิดโลก กำเนิดมนุษย์ ฯลฯ แต่ในอัคคัญญสูตร ซึ่งเป็นพระสูตรบทที่ ๔ ในพระไตรปิฎก พระบาลีสุตตันตปิฎก ทีฆนิกาย ปาฏิกวรรค ก็ได้มีการกล่าวถึงกำเนิดของจักรวาล กำเนิดของมนุษย์อย่างละเอียด อันแสดงให้เห็นว่า วิวัฒนาการของมนุษย์นั้น ได้เกิดขึ้นอย่างสัมพันธ์สอดคล้องกับวิวัฒนาการของจักรวาล ดังที่ว่า

     (๑๑๙) ดูก่อนวาเสฏฐะและภารทวาชะ มีสมัยบางครั้งบางคราว โดยเวลาล่วงเลยมาช้านานที่โลกนี้จะพินาศ เมื่อโลกกำลังพินาศอยู่ เหล่าสัตว์โดยมากย่อมเกิดในชั้นอาภัสสรพรหม สัตว์เหล่านั้นสำเร็จกิจได้ดังใจนึก มีปีติเป็นอาหาร มีรัศมีซ่านออกจากกายของตนเอง สัญจรไปได้ในอากาศ อยู่ในวิมานอันงาม สถิตอยู่ในภพนั้นนานแสนนาน
     ดูก่อนวาเสฏฐะและภารทวาชะ มีสมัยบางครั้งบางคราว โดยเวลาล่วงเลยมาช้านานที่โลกนี้จะกลับเจริญขึ้น เมื่อโลกกำลังเจริญขึ้น เหล่าสัตว์โดยมากพากันจุติจากขั้นอาภัสสรพรหม ลงมาเป็นอย่างนี้ และสัตว์เหล่านั้นสำเร็จกิจได้ดังใจนึก มีปีติเป็นอาหาร มีรัศมีซ่านออกจากกายตนเอง สัญจรไปได้ในอากาศ อยู่ในวิมานอันงาม สถิตอยู่ในภพนั้นนานแสนนาน
     ว่าด้วยเรื่องความปรากฏแห่งง้วนดิน
     (๑๒๐) ดูก่อนวาเสฏฐะและภารทวาชะ ก็แหละสมัยนั้นจักรวาลทั้งสิ้นนี้ แลเป็นน้ำทั้งนั้นมืดมนอันธการ ดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ ดวงดาวนักษัตรทั้งหลาย และกลางวันกลางคือยังไม่ปรากฏ เดือนหนึ่งและกึ่งเดือน ฤดูและปีก็ยังไม่ปรากฏ เพศชายและเพศหญิงก็ยังไม่ปรากฏ สัตว์ทั้งหลายมีชื่อเพียงแต่เพียงว่าสัตว์เท่านั้น

     สภาวะที่กล่าวถึงในอัคคัญญสูตรข้างต้นนี้ ได้แสดงให้เห็นถึงโลกที่พินาศแตกดับไป แล้วก็วิวัฒนาการขึ้นมาใหม่ โดยที่จักรวาลยังเป็นน้ำอยู่ทั้งสิ้น รอบด้านมืดมนไม่มีดาวฤกษ์ ดาวนักษัตร จึงไม่มีทั้งกาละและเทศะ สัตว์ทั้งหลายไม่มีเพศชายหรือหญิง การวิวัฒนาการของโลกได้ทำให้เกิด "ง้วนดิน" ลอยอยู่บนผิวน้ำ เมื่อสัตว์ผู้หนึ่งได้ชิมรสก็ติดใจเกิดความอยาก ทำให้สัตว์อื่น ๆ เอาอย่าง และเมื่อสัตว์ทั้งหลายบริโภคง้วนดินเข้าไปมาก ๆ รัศมีกายก็หายไป เมื่อรัศมีกายหายไป ก็ปรากฏดวงจันทร์ ดวงอาทิตย์ ดาวฤกษ์ ดาวนักษัตร กลางวัน กลางคืน ฤดูกาลต่าง ๆ และเมื่อระบบโลกและจักรวาลได้เกิดขึ้นแล้ว พระสูตรบทนี้ก็ได้บรรยายต่อไป เกี่ยวกับการวิวัฒนาการของมนุษย์ ที่เปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ จนเกิดการทำเกษตรเพื่อเก็บเกี่ยวพืชผลมายังชีพ จึงจำเป็นที่ต้องมีผู้ปกครองสูงสุดคือ "กษัตริย์" คอยดูแลให้ความชอบธรรม ในการจัดแบ่งผลประโยชน์ต่างๆ
     คติการสร้างโลกที่มีเนื้อหาสาระเช่นเดียวกันนี้ ยังปรากฏอยู่ใน "ลิลิตโองการแช่งน้ำ" ซึ่งใช้อ่านในพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒนสัจจา หรือพระราชพิธีศรีสัจจปานกาล ตั้งแต่ครั้งสมัยต้นกรุงศรีอยุธยา จุดมุ่งหมายของพิธีนี้ เพื่อให้ผู้เข้าพิธีดื่มน้ำชุบพระแสงสาบานทำสัตย์ว่า จะซื่อสัตย์จงรักภักดีไม่คิดคดทรยศ และองค์พระมหากษัตริย์ก็ทรงประทานสัจจะ ในอันที่จะปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ในพระราชกรณียกิจต่อพศกนิกร
     เนื้อหาสาระว่าด้วยการสร้างโลก ที่ใช้อ่านประกอบส่วนของการสรรเสริญพระเป็นเจ้า และการสาปแช่งในโองการแช่น้ำ จึงเป็นการอ้างความชอบธรรมแห่งการเกิดขึ้น ของสถาบันกษัตริย์ ดังข้อความที่ว่า

     ความคิดเรื่องกำเนิดของระบบจักรวาล โลก และมนุษย์ จากอัคคัญสูตรที่ถ่ายทอดสู่โองการแช่งน้ำ และได้ใช้ในพระราชพิธีหลวง สืบต่อมาตั้งแต่โบราณโดยไม่มีเว้นว่าง แสดงให้เห็นว่า ในยุคสมัยที่ผ่านมา คติเรื่องความสัมพันธ์ของมนุษย์กับระบบจักรวาล ที่วิวัฒน์มาพร้อมกันนี้ ได้เคยเป็นสาระสำคัญยิ่ง ในการจัดความสัมพันธ์ระหว่างผู้คน วัฒนธรรม คติความคิด ความเชื่อ และสภาพสังคมไทย ให้สอดคล้องกับวิถีการเปลี่ยนแปลงของธรรมชาติแวดล้อมรอบตัว เพราะนอกจากมนุษย์จะเป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติแล้ว พฤติกรรมของมนุษย์ ยังมีส่วนกำหนดดินฟ้าอากาศและฤดูกาล ว่าจะสม่ำเสมอ หรือแปรปรวนมากน้อยเพียงใด
     ความคิดที่ว่าเมื่อผู้นำ หรือผู้ปกครองไม่ตั้งอยู่ในธรรม อันทำให้คนทั้งหลายพลอยไม่ตั้งอยู่ในธรรมด้วย และเป็นผลให้ระบบโลกและจักรวาลทั้งหมด แปรปรวนไปด้วยนี้ เป็นคติที่ยังมีปรากฏอยู่ในธัมมิกสูตร พระบาลีสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย จตุกกนิบาต ทุติยปัณณาสก์ ปัตตกัมมวรรค อีกด้วยดังที่ว่า
     (๗๐) ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย สมัยใด พระราชาเป็นผู้ไม่ตั้งอยู่ในธรรม
     สมัยนั้น แม้พวกข้าราชการก็เป็นผู้ไม่ตั้งอยู่ในธรรม เมื่อพวกข้าราช-การไม่ตั้งอยู่ในธรรม สมัยนั้น แม้พราหมณ์และคฤหบดีก็เป็นผู้ไม่ตั้งอยู่ในธรรม เมื่อพราหมณ์และคฤหบดีไม่ตั้งอยู่ในธรรม สมัยนั้น แม้ชาวนิคมและชาวชนบทก็เป็นผู้ไม่ตั้งอยู่ในธรรม พระจันทร์และพระอาทิตย์ย่อมหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เมื่อพระจันทร์และพระอาทิตย์หมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ หมู่ดาวนักษัตรก็ย่อมหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เมื่อหมู่ดาวนักษัตรหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ คืนและวันก็ย่อมหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เมื่อคืนและวันหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เดือนหนึ่งและกึ่งเดือนก็หมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เมื่อเดือนหนึ่งและกึ่งเดือนหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ ฤดูและปีก็ย่อมหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ เมื่อฤดูและปีหมุนเวียนไม่สม่ำเสมอ ลมย่อมพัดไม่สม่ำเสมอ เมื่อลมพัดไม่สม่ำเสมอ ลมก็เดินผิดทางไม่สม่ำเสมอ ย่อมพัดเวียนไป เมื่อลมเดินผิดทางไม่สม่ำเสมอพัดเวียนไป เทวดาย่อมกำเริบ เมื่อเทวดากำเริบ ฝนย่อมไม่ตกต้องตามฤดูกาล เมื่อฝนไม่ตกต้องตามฤดูกาล ข้าวกล้าทั้งหลายก็สุกไม่เสมอกัน

การเมืองเรื่องของดาว

     เป็นที่น่าสังเกตว่า ตำราดาวฉบับขุนโพธิ์ ได้มีการบันทึกเรื่องราวของดาวประจำเมืองต่างๆ ไว้ครบทั้ง ๒๗ นักษัตรที่พระจันทร์โคจรผ่าน ดังเช่น กลุ่มดาวกฤติกาหรือดาวลูกไก่ (Pleiades) เป็นดาวประจำเมืองลำพูน ดาวโรหิณี (Aldebaran) เป็นดาวประจำเมืองของกรุงศรีอยุธยา ดาวภรณี (Triangle) เป็นดาวประจำเมืองพุกาม
     เรื่องของดาวประจำเมือง หรือดาวประจำตัวแม่ทัพ ขุนทหาร เป็นเรื่องสำคัญยิ่งกับการรบสมัยก่อนรัชกาลที่ ๔ หรือก่อนรับอารยธรรมตะวันตก เนื่องจาก ดาวประจำเมืองนั้น มีความสำคัญอย่างยิ่ง ในการบ่งชี้ความเป็นไปทั้งด้านดีด้านร้ายของเมือง ด้วยเหตุนี้เองในการทำศึก หรือเมืองใดจะยกทัพไปรบกับเมืองใด จึงจะต้องมีการดูดาวประจำเมืองเสียก่อน ว่าขณะนั้นดาวประจำเมืองตน และดาวประจำเมืองศัตรูสุกใส สลดสีอย่างไรหรือไม่ ดาวประจำเมืองจึงเป็นเสมือนตัวชี้นำให้เห็นเหตุการณ์ต่าง ๆ ล่วงหน้า การดูดาวจึงเป็นวิชาหนึ่งของผู้ปกครอง ที่จะต้องศึกษาให้แตกฉาน และต้องแตกฉานขนาดที่จะต้องรู้ต่อไปอีกด้วยว่า ดาวประจำเมืองของแต่ละเมือง มีความสัมพันธ์กันในลักษณะใด ด้วยเหตุที่ดาวแต่ละดวง ย่อมมีคุณลักษณะและศักดิ์ต่าง ๆ กัน เป็นอริกันบ้าง วินาสน์กันบ้าง สนับสนุนกันบ้าง ข่มกันบ้างเป็นต้น ตัวอย่างเช่น ดาวโรหิณี ซึ่งเป็นดาวประจำกรุงศรีอยุธยา อยู่ในตำแหน่งที่เป็นวินาสน์ ของดาวมฤคศิระ (บางส่วนของกลุ่มดาวORION) อันเป็นดาวประจำเมืองของกรุงหงสาวดี น่าสังเกตว่า ทุกครั้งที่พม่ายกทัพมาตีกรุงศรีอยุธยา พม่าต้องมีเมืองหลวงอยู่ที่หงสาวดี หรือไม่ก็มาชุมนุมทัพ เพื่อเอาฤกษ์ที่หงสาวดีก่อนเสมอ แม้เกณฑ์ทัพเชียงใหม่ไปช่วย ก็ยังให้เชียงใหม่ไปชุมนุมที่หงสาวดีก่อน และเมื่อใดที่อยุธยาเข้มแข็งขึ้น พม่าจะย้ายเมืองหลวง หนีจากหงสาวดีเสียทุกครั้งไป ที่เป็นดังนี้ก็เพราะพม่าและไทย ต่างก็ดูดาวประจำเมืองซึ่งกันและกันอยู่เสมอ การดูดาวจึงเป็นวิชาที่แม่ทัพนายกองต้องศึกษา และหวงแหนดวงชะตาของตนไม่ให้รู้ไปถึงข้าศึก ตำราดาวจึงถูกนับเนื่อง เข้าเป็นเรื่องของความมั่นคงของชาติเรื่องหนึ่งในสมัยโบราณ

     กรมโหรนี้ น่าจะเป็นผู้มีส่วนเกี่ยวพันกับเรื่องดวงดาว และเรื่องโหราศาสตร์ การคำนวณปฏิทิน ฤกษ์ ยาม ต่าง ๆ เป็นอย่างยิ่ง สำหรับกลุ่มผู้สร้างและกลุ่มผู้ใช้คัมภีร์ตำราดาวนั้น รศ.ศรีศักร วัลลิโภดม ให้ความเห็นว่า "คัมภีร์ตำราดาวน่าจะแพร่หลายอยู่ในกลุ่มผู้ปกครอง ปัญญาชน โดยเฉพาะผู้นำ และนักการเมืองที่มีความเสี่ยงสูง และปรากฏการณ์ตามบททำนายที่เกิดขึ้นนั้น เป็นดั่งสัญญาณบอกเหตุ ที่คนชั้นสูงทุกฝ่ายรับรู้ เข้าใจ และสื่อถึงกันได้" ด้วยเหตุนี้เองในอีกทางหนึ่ง คัมภีร์ตำราดาว จึงถูกใช้ให้มีบทบาทในการควบคุมพฤติกรรมทางการเมือง ของชนชั้นสูงทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่าจะเป็นกษัตริย์ ราชเทวี อำมาตย์ ขุนนาง ปุโรหิต เพราะหากขยับตัวกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง ที่ทำให้เสียสมดุลทางการเมือง ธรรมชาติก็พร้อมที่จะ "ฟ้อง" ให้เห็นพฤติกรรมอันผิดปกติได้ทันที หรือในอีกประเด็นหนึ่งก็คือ คัมภีร์ตำราดาวโดยตัวมันเองนั้น ได้ถูกปัญญาชนโบราณ ใช้เป็นเครื่องมือในการวิพากษ์วิจารณ์ พฤติกรรมของผู้มีอำนาจในสังคมอีกด้วย เพราะหากสังเกตดูแล้ว บททำนายในคัมภีร์ดูจะเต็มไปด้วยนิมิตร้ายเสียเป็นส่วนใหญ่ เรื่องดี ๆ ไม่ค่อยจะมีกล่าวถึงสักเท่าไหร่ และนิมิตร้ายที่สามารถมีปรากฏการณ์ธรรมชาติ มารองรับให้มองเห็นรับรู้กันได้ถ้วนทั่วในทุกหมู่ชนเช่นนี้เอง ที่สามารถสร้างกระแส "ข่าวลือ" ให้แพร่หลายรุนแรงได้อย่างรวดเร็วยิ่ง ซึ่งในทางมานุษยวิทยาแล้ว การนินทาว่าร้าย หรือกระแสข่าวลือนี้ ถือเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างระเบียบให้กับสังคม

ดาราศาสตร์สมัยใหม่

     โลกครั้งอดีตในยามค่ำคืน ที่ไร้การรบกวนของแสงวิทยาศาสตร์ ท้องฟ้ากลางคืนงามสงัด บรรพชนของเราได้ใช้ดวงดาวเป็นหมายบอกทิศ และบอกเวลา หมุนเวียนสังเกตท้องฟ้ากันทุกฤดูกาล ความชำนาญนี้ ได้รับการสั่งสมขึ้นเป็นองค์ความรู้อันลึกซึ้ง และใช้ประโยชน์อย่างจริงจังในการดำรงชีวิต
     แต่บัดนี้ทุกอย่างได้เปลี่ยนไปแล้ว
     นับแต่ Ptolemy นักดาราศาสตร์กรีกในราชสำนักอียิปต์ มีชีวิตอยู่ในช่วงประมาณพุทธศตวรรษที่ ๗ ได้สถาปนาความเชื่ออันแข็งแกร่ง ที่สืบทอดมาอีกนับพันปีภายหลังว่า โลกเป็นศูนย์กลางของจักรวาล โดยที่พระจันทร์ ดาวพุธ ดาวศุกร์ พระอาทิตย์ ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดีโคจรอยู่รอบโลก (Geo-Centric System) ทฤษฎีของปโตเลมี ได้รับการยอมรับว่า ถูกต้องสมบูรณ์อยู่จนกระทั่งปี พ.ศ.๒๐๘๖ มีนักบวชโปแลนด์คนหนึ่งคือ Copernicus ได้ประกาศหักร้างความเชื่อเดิมว่า โลกและดาวอังคารโคจรรอบดวงอาทิตย์ จากนั้นเมื่อมีการพัฒนาเทคโนโลยีในการดูดาวขึ้น Galileo ก็ได้ใช้กล้องโทรทัศน์ ส่องดูเทห์ฟากฟ้าเป็นคนแรก ในปี พ.ศ.๒๑๕๒ และประกาศว่า โลกมิใช่ศูนย์กลางของจักรวาล แต่โคจรรอบดวงอาทิตย์ (Helio-Centric System) แม้ต่อมา Galileo จะถูกขึ้นศาลศาสนาในยุคนั้น แต่มิติใหม่ทางดาราศาสตร์ของโลก ก็ได้เปิดขึ้นแล้ว และนับแต่นั้น ดาราศาสตร์กับโหราศาสตร์ ที่ได้เคยเจริญควบคู่กันมา ก็ได้แยกห่างจากกัน เมื่อมนุษย์มีเครื่องมือในการตรวจดูดวงดาวเป็นพิเศษนี้เอง
     ในส่วนของคนไทยนั้น มีหลักฐานว่าเริ่มรับเทคโนโลยี การดูดาวด้วยกล้องโทรทัศน์ ที่มีกำลังขยายสูง ศึกษาลูกโลก ตรวจสอบการโคจรของพระอาทิตย์ พระจันทร์ ดวงดาวเป็นครั้งแรก ในสมัยแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์มหาราช (พ.ศ.๒๑๙๙-พ.ศ.๒๒๓๑) ซึ่งมีการติดต่อกับพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ แห่งราชสำนักฝรั่งเศสอย่างใกล้ชิด อุปกรณ์ในการดูดาวต่างๆ ถูกนำถวายแด่สมเด็จพระนารายณ์ดังเช่น กล้องโทรทัศน์ (Telescope) มีขนาดความยาว ๓๐ คืบพร้อมขาตั้ง ๓ ขา มีเลนส์ใหญ่ ๔ เลนส์ สร้างขึ้นโดย Mr.John Baptist Dindone เพื่อให้สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ไว้ใช้ทรงดูดาว และมีคณะบาทหลวงเยซูอิตถึง ๖ คนซึ่งชำนาญในทางคณิตศาสตร์ และดาราศาสตร์ เดินทางเข้ามาในราชสำนักอยุธยา และหลังจากนั้น สมเด็จพระนารายณ์มหาราช ก็ได้ทรงกราบทูลขอพระบาทหลวงเยซูอิต ที่เป็นนักคณิตศาสตร์ จากพระเจ้าหลุยส์ที่ ๑๔ เพิ่มมาอีก ๑๒ รูป ซึ่งเข้ามาเมืองไทยพร้อมกับ "เครื่องวัดเสี้ยววงกลมสองสำรับ นาฬิกามีลูกตุ้ม สำหรับใช้จับเวลาในการสำรวจดวงดาวสองเรือน วงแหวนสำหรับใช้ในการดาราศาสตร์หนึ่งชุด เครื่องมือสำหรับวัดความเหลื่อม ๑ ชุด บรรทัดกึ่งวงกลมขนาดต่าง ๆ "

หนังสือประกอบการเขียน

     ๑. กฎหมายตราสามดวง. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากรจัดพิมพ์เผยแพร่, ๒๕๒๑.
     ๒. กนก จันทร์ขจร. คู่มือดูดาว. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์สยามการพิมพ์, ๒๕๓๐.
     ๓. กรมศิลปากร. พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๒. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์คลังวิทยา, ๒๕๐๕.
     ๔. กรมศิลปากร. วรรณคดีสัญจัย. กรุงเทพฯ: ไม่ปรากฏสำนักพิมพ์, ๒๕๐๓.
     ๕. จารึกในประเทศไทย เล่ม ๑-๕. กรุงเทพมหานคร: กรมศิลปากร, ๒๕๒๙.
     ๖. จารึกสมัยสุโขทัย. กรุงเทพมหานคร:กรมศิลปากร, ๒๕๒๗.
     ๗. จิตร ภูมิศักดิ์. โองการแช่งน้ำและข้อคิดใหม่ในประวัติศาสตร์. กรุงเทพฯ:สำนักพิมพ์ดวงกมล, ๒๕๒๔.
     ๘. ตำราทำนายฝัน. พระนคร: โรงพิมพ์สิริชัย, ๒๔๗๖. 
     ๙. ตาชารด์,บาทหลวง. การเดินทางของบาทหลวงตาซารด์มายังประเทศสยาม ค.ศ.๑๖๘๖ (พ.ศ.๒๒๒๙) เล่ม ๑. แปลโดย ดวงเพ็ญ พันธ์หงษ์. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, ๒๕๑๓.
     ๑๐. ตาชารด์,บาทหลวง. การเดินทางของบาทหลวงตาชารด์ เล่ม ๑-๓. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, ๒๕๒๑.
     ๑๑. ตาชารด์,บาทหลวง. จดหมายเหตุการเดินทางครั้งที่ ๒ ของบาทหลวงตาชารด์ ค.ศ.๑๖๘๗-๑๖๘๘. แปลโดย สันต์ ท.โกมลบุตร. กรุงเทพฯ: กรมศิลปากร, ๒๕๑๙. 
     ๑๒. เทพย์ สาริกบุตร. โหราศาสตร์ปริทรรศน์ ภาค ๑. พระนคร: อุตสาหกรรมการพิมพ์, ๒๕๐๖.
     ๑๓. ธวัช ปุณโณทก. ศิลาจารึกอีสาน. กรุงเทพฯ: คุณพินอักษรกิจ, ๒๕๓๐.
     ๑๔. นงคราญ ศรีชาย. "โบราณสถานในลพบุรีที่เกี่ยวเนื่องกับดาราศาสตร์ไทย." เมืองโบราณ ปีที่ ๒๐, ฉบับที่ ๔ (ตุลาคม-ธันวาคม ๒๕๓๗):๑๐๙-๑๑๔. 
     ๑๕. นราธิปประพันธ์พงศ์,สมเด็จกรมพระ. ลิลิตมหามกุฎราชคุณานุสรณ์. พระนคร: โรงพิมพ์มหามกุฎราชวิทยาลัย, ๒๔๙๕.
     ๑๖. นิธิ เอียวศรีวงศ์. การเมืองไทยสมัยพระนารายณ์. พิมพ์ครั้งที่ ๓. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มติชน, ๒๕๓๗.
     ๑๗. นิพนธ์ ทรายเพชร. มหัศจรรย์มนุษย์กับดวงดาว. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ไทยวัฒนาพานิช, ๒๕๓๘.