เอนก นาวิกมูล
การสู้รบที่สนุกที่สุดในโลกน่าจะอยู่ตรงนี้
มันเป็นไปอย่างดุเดือดเลือดพล่านจนกวาดตามองแทบไม่ทัน กองกำลังของฝ่ายข้าศึกบุกเข้าโจมตีทั้งทางบกและทางอากาศอย่างไม่ขาดสาย เสียงปืนกลและปืนใหญ่ของฝ่ายตั้งรับรัวถี่ยิบและหนักหน่วง จนเมื่อเวลาผ่านไปนับชั่วโมง การโรมรันพันตูก็สิ้นสุดลง
ทหาร พลเรือน หมอ พยาบาล ยุวชนทหาร รวมทั้งวิฬาร์ตำรวจ ต่างทำหน้าที่ของเขาอย่างเข้มแข็ง จนกระทั่งสามารถรักษามาตุภูมิของตนไว้ได้อย่างน่าภาคภูมิใจ…
ภาพแห่งความทรงจำของสงครามสุขภาพ ตรึงตราอยู่บนปกของหนังสือสุขศึกษาชั้น ป. ๔ ของนายน้อย เลปาจารย์ กับ ขุนวิชาเสรษฐ ฉบับพิมพ์ครั้งที่ ๓ พ.ศ. ๒๔๘๔ (เขียนเมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๓)
สิ่งที่ปรากฏออกมา แสดงให้เห็นถึงจินตนาการอันเยี่ยมยอดของคนวาดภาพปกและภาพประกอบซึ่งไม่ระบุนามไว้เลยแม้แต่แห่งเดียว
สอดคล้องกันกับสถานการณ์ที่ประเทศสยามกำลังประจัญอยู่ในช่วงปลายปี พ.ศ. ๒๔๘๓ นั้น คือการทวงคืนแผ่นดินจากฝรั่งเศส ซึ่งที่สุดไทยก็สามารถยึดนครจำปาศักดิ์ หลวงพระบาง และมณฑลบูรพากลับมาได้
เป็นเหตุการณ์สมัยจอมพล ป.พิบูลสงคราม ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
