เกษร สิทธิหนิ้ว : เรื่อง
วิจิตต์ แซ่เฮ้ง : ภาพ
หลังจากพ่อเสียชีวิต นายทหารชั้นผู้ใหญ่ซึ่งเป็นเพื่อนของพ่อยื่นมือเข้ามาช่วยเหลือ จะส่งเสียให้เรียนจนจบปริญญาหรือมากกว่านั้น แต่พอจบชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ ใจดีก็ไม่คิดจะเรียนต่ออย่างเด็กคนอื่น ส่วนหนึ่งเพราะห่วงแม่และน้อง
แม่บอกว่า ลูกต้องคิดถึงตัวเองให้มาก แม่อยู่ได้
เขาบอกว่า ถ้าเขาไปเรียนต่อก็เหมือนคนเห็นแก่ตัว เพราะน้องยังต้องพึ่งพาเขา และที่สำคัญ เขาอยากเป็นชาวนามากกว่า
“ผมเริ่มทำนาเป็นตั้งแต่อายุ ๗-๘ ขวบ อยู่ ป. ๕ ไปรับจ้างดำนา ได้ค่าจ้างวันละ ๕๐ บาท ให้แม่หมดเพราะไม่รู้จะเอาไปซื้ออะไร ถ้าผมเรียนต่อ จบมาก็ต้องไปเป็นลูกจ้างเขา คนอื่นบอกว่าโง่ ทำไมไม่ไปเรียนหนังสือในเมือง จะได้ทำงานดี ๆ แต่ผมชอบของผมอย่างนี้ อยู่แบบสงบ ๆ ไม่วุ่นวาย อยู่กับธรรมชาติ ว่างก็ตกปลา นอนเล่นที่เถียงนา
“ที่บ้านมีนา ๓๐ ไร่ ผมทำเองหมดเลย ไถเอง ดำเอง มีแม่กับน้องช่วย ช่วงฤดูทำนาผมจะไปนอนที่ทุ่งนา ตื่นมาก็ทำงานได้เลย บางวันเริ่มงานตั้งแต่ตีสี่ตีห้า เหนื่อยนะครับ แต่รู้สึกสนุกกว่าต้องตื่นไปทำงานแปดโมงเช้าเลิกสี่โมงเย็น
“เย็นวันศุกร์น้องชายที่ไปเรียนในเมืองจะกลับมาถึงบ้าน กินข้าวเสร็จแล้วก็จะตามผมไปที่ทุ่งนา ลุยกันเลย พอวันเสาร์สาย ๆ น้องสาวก็ตามมาสมทบ ช่วยกันทำนาสนุกมาก เราจะแข่งกันว่าใครจะเสร็จก่อน มีกำลังใจ ตั้งใจทำเต็มที่ คืนไหนพระจันทร์เต็มดวง พวกเราก็จะทำกันถึงตีหนึ่งตีสอง อากาศดี ไม่ร้อน แล้วก็เงียบมาก ๆ
“ชาวนาที่ทำนาแล้วขาดทุน เป็นหนี้เป็นสิน เพราะจ้างคนอื่นทำ ซื้อปุ๋ยเคมี ทำนาผิดฤดู ก็เลยต้องลงทุนมาก แต่ผมแทบไม่ได้ลงทุนอะไรเลย ใช้แรงของเราเอง เลี้ยงควายไว้ฝูงหนึ่ง ก็ได้ปุ๋ยโดยไม่ต้องซื้อ พอขายข้าวปีหนึ่งมีเงินเก็บ ๓-๔ หมื่นบาท ไม่รู้เหมือนกันว่าเก็บเงินไว้ทำไม เพราะข้าวก็ปลูกเอง อาหารก็มีอยู่ในป่า เอาเงินไว้ให้น้องเรียนมั้ง
“เด็กคนอื่นอาจจะอายที่มีพ่อแม่เป็นชาวนา รังเกียจอาชีพเกษตรกร ไม่อยากทำนา ส่วนใหญ่ก็ไปเรียนต่อ จบมาก็เข้าไปทำงานในเมืองกันหมด แต่ผมไม่อาย ภูมิใจด้วย กินข้าวที่เราปลูกเองกับมือ ชีวิตไม่จำเป็นต้องเดินตามระบบ เรียนจบปริญญาเข้าทำงานในบริษัทของคนอื่น เราต้องรู้ว่าความสุขของเราคืออะไร และผมชอบที่ตัวเองเป็นชาวนา”
นอกเหนือไปจาก “ประกอบอาชีพทำนา” อยู่ที่ อ. หนามแท่ง จ. อุบลราชธานีแล้ว ใจดียังเป็นแกนนำเยาวชนของหมู่บ้านที่มีบทบาทร่วมกับผู้ใหญ่ทำงานด้านพัฒนาชุมชน เป็นวิทยากรอบ รมด้านอาชีพเกษตรอินทรีย์ เป็นแกนนำเยาวชนส่งเสริมงานด้านอนุรักษ์ป่าไม้และทรัพยากรท้องถิ่น ทั้งหมดนี้เขาบอกว่า ถึงไม่ได้เรียนหนังสือสูง ๆ ก็สามารถทำได้