เรื่อง : สุชาดา ลิมป์
ภาพประกอบ : นายดอกมา
การตรวจจับงาช้างผิดกฎหมาย มีวิธีพิสูจน์อย่างไร ?
ในไทย งาช้างแอฟริกานับว่าเป็นงาช้างผิดกฎหมาย และวิธีหนึ่งที่ใช้ระบุว่างาช้างมาจากแอฟริกาหรือไม่ คือการตรวจสอบแหล่งที่มาของงาโดยวิเคราะห์ไอโซโทป (Isotope) ของธาตุในงา เพราะช้างที่อาศัยอยู่ในต่างสภาพพื้นที่ เช่น ทะเลทราย ทุ่งหญ้าสะวันนา ป่าไม้ ฯลฯ ย่อมได้สารอาหารที่ต่างกัน เมื่อเทียบกับข้อมูลแผนที่ไอโซโทปของงาช้างที่มีบันทึกไว้แล้วจึงบอกได้ว่าเป็นช้างจากประเทศใด ปัจจุบันยังมีวิธีสกัด DNAจากงาช้าง แล้วนำข้อมูลที่ได้เทียบกับ DNA จากมูลช้างทั่วแอฟริกา ก็จะระบุได้ว่างานั้นมาจากที่ใด ว่ากันว่างาช้างเอเชียที่กระจายกันอยู่ในจีน อินเดีย ไทย พม่า ลาว เวียดนาม และมาเลเซียเป็นที่ต้องการมากกว่า เพราะสีสวยและเนื้ออ่อนเหมาะจะแกะสลัก แต่วัดไอโซโทปของธาตุอาหารที่สะสมในงาได้ยากเพราะภูมิประเทศใกล้เคียงกันมาก การจำแนกด้วย DNA ก็ทำได้ยากกว่าช้างแอฟริกาเพราะมีความต่างด้านพันธุกรรมน้อย จึงระบุยากว่าเป็นงาจากงาช้างบ้านที่ล้มตามธรรมชาติ ล่ามาจากในป่า หรือนำเข้าจากต่างประเทศ
รู้ไหม งาของช้างจะใหญ่และยาวขึ้นอย่างต่อเนื่องได้มากถึง ๑๗ เซนติเมตรต่อปีเชียวนะ เคยมีบันทึกว่างาที่ใหญ่ที่สุดในโลกนั้นยาวถึง ๓.๒๗ เมตร และหนักที่สุดถึง ๑๐๒.๗ กิโลกรัมเลยละ แต่ไม่ว่าอย่างไรงาช้างก็ควรอยู่กับช้าง เราต้องช่วยกันหยุดค้างา หยุดฆ่าช้าง ก่อนที่คนรุ่นต่อไปจะได้ชมช้างมีงาแต่เพียงในสวนสัตว์เท่านั้น