วันชัย ตัน / ภาพประกอบ : Din-Hin
ย้อนกลับไประหว่างทศวรรษที่ ๑๙๕๐-๑๙๖๐ คนจีนมักตั้งชื่อตามคำสั่งสอน ของประธานเหมา เจ๋อ ตง ที่อยากให้ลูกหลานจีนมีชื่อ ที่มีความหมายอันแสดงถึงความรักชาติ อาทิ เจียงกว๋อ (สร้างชาติ) ไจ้ฝาง (ปลดแอก) และ อิจัน (รักกองทัพประชาชน)
สมัยนั้นชื่อคนจีนจึงมีอยู่ไม่กี่ชื่อ ล้วนแล้วแต่เป็นชื่อสะท้อนเลือดรักชาติทั้งสิ้น
แต่ทุกวันนี้ หากคุณไปประเทศจีน อย่านึกแปลกใจ ถ้าได้พบว่ากุมารจีนรุ่นใหม่ต่างมีชื่อเท่ ๆ แปลก ๆ เป็นภาษาอังกฤษกันถ้วนหน้า
หวัง ไหว่ นักการตลาดของโรงแรมปักกิ่ง พยายามเลือกหาชื่อเป็นภาษาอังกฤษ ตอนแรกเธอจะใช้ชื่อ ลินดา แต่ใช้ไม่ได้เพราะไปซ้ำกับชื่อเจ้านาย เธอจึงเปลี่ยนเป็น วิเวียน ซึ่งเป็นชื่อตัวเอกในหนังเรื่อง Pretty Woman แสดงโดย จูเลีย โรเบิร์ต
แต่ปรากฎว่าชื่อ วิเวียน หวัง ไม่ถูกโฉลกกับตำแหน่งหน้าที่การงานของเธอ จึงต้องเปลี่ยนใหม่ สุดท้ายเธอไปพบชื่อถูกใจเข้าโดยบังเอิญ ขณะไปเดินซื้อของในซูเปอร์มาร์เก็ตแห่งหนึ่ง ชื่อนี้เธอมั่นใจว่าไม่ซ้ำใครแน่ เว้นแต่คนรักไอศกรีมด้วยกัน เพราะชื่อใหม่ของเธอ คือ วานิลา หวัง
สตีเวน ชวานเกิร์ท ครูสอนภาษาอังกฤษในประเทศจีนเล่าว่า ลูกศิษย์สาวคนหนึ่งของเขาตั้งชื่อตัวเองว่า สกาเลียน เหลียง
“ผมถามเธอว่าทำไมจึงตั้งชื่อตัวเองว่า สกาเลียน ซึ่งเป็นชื่อหัวหอมชนิดหนึ่ง เธอตอบว่า ตอนแรกเธออยากตั้งชื่อว่า สกาเล็ต ตามชื่อนางเอกจากหนังอมตะเรื่องวิมานลอย แต่เธอกลับมานั่งคิดว่า เธอไม่ทรงเสน่ห์สวยงามเท่าสกาเล็ต อย่ากระนั้นเลย หาชื่อที่ออกเสียงใกล้เคียงดีกว่า จนมาพบคำว่าสกาเลียนในซูเปอร์มาร์เก็ต จึงได้ชื่อ สกาเลียน เหลียง สมใจ”
หวัง ซื่อจูน ผู้แต่งหนังสือ ใคร ๆ ก็อยากตั้งชื่อเป็นภาษาอังกฤษ เล่าให้นักข่าวฟังว่า
“คนจีนชอบตั้งชื่อเป็นภาษาอังกฤษที่มีความหมาย เพราะภาษาอังกฤษเป็นภาษาที่ใช้ทั่วโลก การมีชื่อฝรั่งที่มีความหมาย ทำให้คนอื่นจำได้ง่าย และทำให้คุณไปที่ไหน ๆ ในโลกได้สะดวกมากขึ้น”
ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างชื่อกุมารจีนรุ่นใหม่ ที่ได้รับแรงบันดาลใจจากสิ่งของ และเรื่องราวสารพันรอบตัว
โชเฟอร์คนหนึ่งชื่อ บักโจ หัว ตามชื่อดาราลูกหนังอิตาลีชื่อดัง พนักงานต้อนรับคนหนึ่งตั้งชื่อตัวเองว่า ฮาเร็ม เฉา เพราะเห็นว่า ฮาเร็ม เป็นคำที่ทุกคนรู้จักดี ส่วน ลิ หยาง ข้าราชการทางใต้ของเมืองซูไห่ บอกว่าเขาชอบฟังเพลงของ ไบรอัน อดัมส์ โดยเฉพาะเพลง “Everything I do (I do it for you)” เขาเลยตั้งชื่อตัวเองว่า ไบรอัน หยาง
หวาง ไหล นักตัดต่อวิดีโอ เปลี่ยนชื่อตัวเองตามความหมายเดิมเป็น ทันเดอร์ หวัง ส่วน เชง หมิง แผนกต่างประเทศของการท่าเรือ เปลี่ยนชื่อตัวเองเป็น เชง ไลท์ เพราะคำว่า หมิง ในภาษาจีนหมายถึง แสงสว่าง เช่นเดียวกับคำว่า ไลท์ ในภาษาอังกฤษ
โฮแกน ซัน ประธานชมรมนักเรียนภาษาต่างประเทศ บอกว่าครูเป็นคนตั้งชื่อให้เขา เพราะครูชอบหนังทีวีอเมริกันเรื่อง โฮแกน ขณะที่เพื่อนสาวของเขาชื่อ โปเตโต้ โฮแกนไม่ได้บอกว่าครูของเขาชอบกินมันฝรั่งหรือเปล่า เขาเล่าเพียงว่า ทุกวันนี้คนจีนชื่อฝรั่งมีมากขึ้น โดยเฉพาะคนที่ทำงานในบริษัทข้ามชาติ ที่มีเจ้าของเป็นฝรั่ง เนื่องจากชื่อฝรั่งจำง่ายกว่า
“นายฝรั่งไม่ค่อยชอบจำชื่อภาษาจีน และหากนายฝรั่งจำชื่อคุณง่าย โอกาสที่จะได้ทำงานใกล้ชิดนายและได้รับการโปรโมตก็มากขึ้น” ซันกล่าว
ยิ่งไปกว่านั้น กุมารจีนรุ่นล่าสุดยังตั้งชื่อตัวเองตามสินค้าชื่อดังด้วย อาทิ โกดัก จ้าว มาร์โบโล ซุน ลีวาย เติ้ง ไปจนถึง บุช หลิน หรือ สตอลโลน เฉิน
สมเป็นชื่อฝรั่งยุค ๒๐๐๐ จริง ๆ
ขาโจ๋บ้านเราน่าจะเอาอย่างมั่งนะครับ จะเป็น ต้น เบ๊กแฮ่ม เจี๊ยบ โลเปซ หรือ เอ ไฮเนเก้น ก็ไม่เลว