เรื่อง : จักรสิน น้อยไร่ภูมิ (http://malangphoo.com/)

ลีโอนาร์โด ดีคาพรีโอ และ แบรด พิตต์ สองซุปตาร์ผู้สนใจสิ่งแวดล้อม

ปฏิเสธไม่ได้ว่าดาราและนักแสดงถือเป็นกลุ่มบุคคลทรงอิทธิพลต่อพฤติกรรมและค่านิยมของผู้คนในสังคมทุกยุคทุกสมัย โดยเฉพาะดาราระดับ “ซุปตาร์” ซึ่งมีสถานะไม่ต่างจากศาสดาที่มีสาวกจำนวนมาก สาวกเหล่านั้นพร้อมจะกิน เที่ยว แต่งตัว และใช้ชีวิตแบบเดียวกับดาราต้นแบบที่ตนชื่นชอบ ทุกๆ การเคลื่อนไหวของพวกเขาจึงล้วนเป็นที่จับตา ไม่ว่าจะทำอะไรก็มักเป็นที่สนใจและสร้างกระแสสังคมในวงกว้างได้ไม่ยากเย็น ในบรรดาซุปตาร์มากมายนั้น “ซุปตาร์เขียว” (green celebrity) คือกลุ่มที่ได้รับการจับตามองเป็นพิเศษ ในฐานะผู้มีบทบาทชี้นำสังคมให้หันมาสนใจธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ซึ่งถือเป็นเรื่องจำเป็นมากในยุคปัจจุบัน

คนดังที่จะเป็นซุปตาร์เขียวนั้นมิได้วัดแค่บทบาท “ในจอ” หากแต่วัดจากบทบาท “นอกจอ” ทั้งวิถีการดำเนินชีวิตหรือกิจกรรมในชีวิตประจำวัน ซึ่งจะต้องมีความเกี่ยวข้องหรือใส่ใจเรื่องธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอยู่เสมอ เช่น ใช้รถยนต์ไฮบริด อยู่บ้านที่สร้างจากวัสดุประหยัดพลังงาน นิยมปั่นจักรยานแทนการใช้รถยนต์ หรือมีส่วนร่วมเคลื่อนไหวกับองค์กรด้านสิ่งแวดล้อม ซุปตาร์ที่เข้าข่ายดังกล่าวนี้มีทั้งดารารุ่นใหญ่อย่าง โรเบิร์ต เรดฟอร์ด (Robert Redford) ผู้ก่อตั้ง Sundance Preserve องค์กรไม่แสวงผลกำไรเพื่อสิ่งแวดล้อม ดารารุ่นกลางอย่าง เอ็ดเวิร์ด นอร์ตัน (Edward Norton) ผู้เคยเข้าร่วมกับองค์กรเพื่อสังคมกลุ่ม Friends of High Line และมีบทบาทสำคัญในการผลักดันให้เกิดสวนสาธารณะลอยฟ้าจนสำเร็จ

ความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมของคนระดับซุปตาร์ที่สร้างแรงกระเพื่อมมหาศาลที่สุดครั้งหนึ่งเกิดขึ้นจากดาราหนุ่ม ลีโอนาร์โด ดีคาพรีโอ (Leonardo DiCaprio) เขาเริ่มหันมาสนใจเรื่องสิ่งแวดล้อมเมื่อไปทำเนียบขาวในช่วงปลาย ค.ศ. ๑๙๙๐ จากคำเชิญของรองประธานาธิบดีอัล กอร์ (Al Gore) เจ้าของผลงานสารคดีเพื่อสิ่งแวดล้อมระดับขึ้นหิ้ง An Inconvenient Truth การพบกันครั้งนั้นเป็นแรงบันดาลใจสำคัญให้เขาและครอบครัวร่วมกันก่อตั้งมูลนิธิลีโอนาร์โด ดีคาพรีโอ (Leonardo DiCaprio Foundation) ใน ค.ศ. ๑๙๙๘ สำหรับจัดกิจกรรมการกุศลแนวรักษ์โลกและสิ่งแวดล้อม ดีคาพรีโอยังมีส่วนร่วมกับงานเบื้องหลังภาพยนตร์สารคดีหลายเรื่อง ทั้ง The Eleventh Hour สารคดีเกี่ยวกับโลกร้อนที่ฉายใน ค.ศ. ๒๐๐๗ รวมทั้ง Eco-Town รายการเรียลิตี ๑๓ ตอน ออกอากาศทางโทรทัศน์เมื่อ ค.ศ. ๒๐๐๘ เนื้อหาว่าด้วยการฟื้นฟูเมืองกรีนสเบิร์กที่ถูกทอร์นาโดถล่มให้เป็นเมืองใหม่ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม

แบรด พิตต์ กับการทำกิจกรรมเพื่อสังคมในนามองค์กร Make It Right Foundation

greenceleb03

บ้านรูปแบบต่าง ๆ ของ Make It Right Foundation

ความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมของซุปตาร์ระดับ “บิ๊กเนม” ที่น่าจับตามองไม่แพ้กันเกิดขึ้นโดย แบรด พิตต์ (Brad Pitt) เขาเริ่มเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมอย่างเต็มตัวภายหลังเฮอร์ริเคนแคทรีนาเข้าโจมตีชายฝั่งนิวออร์ลีนส์เมื่อ ค.ศ. ๒๐๐๕ หลังจากนั้นประมาณ ๒ ปี พิตต์จึงร่วมกับพรรคพวกจัดตั้งองค์กร Make It Right Foundation เพื่อเป็นกำลังสำคัญในการฟื้นฟูที่อยู่อาศัยที่ถูกมหาวาตภัยทำลายล้าง โดยย่านถนน Lower 9th เป็นพื้นที่นำร่องสร้างอาคารพักอาศัยจำนวน ๑๕๐ หน่วย ด้วยเงินบริจาคจากชาวอเมริกันและทั่วโลก

นอกจากจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตและฟื้นฟูความเป็นอยู่ของชุมชนให้ดีขึ้น ผลงานภายใต้การดำเนินงานของ Make It Right ล้วนคำนึงถึงความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่างยิ่งยวด บ้านทุกหลังต้องผ่านการรับรองโดย LEED ระดับ Platinum ซึ่งถือเป็นระดับสูงสุด “เราไม่ได้แค่สร้างบ้านที่ทำลายสิ่งแวดล้อมน้อย แต่ต้องการให้บ้านเหล่านี้สร้างคุณประโยชน์กลับคืนธรรมชาติด้วย” พระเอกซุปตาร์อธิบาย นอกจากนี้การที่ผู้ร่วมก่อตั้งองค์กรนี้ คือ วิลเลียม แมกโดนอฟ (William McDonough) เจ้าของแนวคิด “จากอู่สู่อู่” (cradle to cradle) การนำวัสดุที่ใช้แล้วมาหมุนเวียนใช้ใหม่จึงได้รับการคำนึงถึงเป็นพิเศษ วัสดุก่อสร้าง ๗๕ เปอร์เซ็นต์เป็นวัสดุรีไซเคิล ไม้ที่ใช้ล้วนมาจากป่าปลูกที่ได้รับการรับรองมาตรฐานอย่างดี

รูปแบบบ้าน Make It Right นั้นมีความหลากหลาย โดยจะปรับเปลี่ยนให้เหมาะสมตามสภาพที่ตั้งและความต้องการของแต่ละหลัง แต่มีการวาง “กรอบ” ซึ่งเป็นข้อกำหนดหกข้อในการออกแบบที่ทุกหลังจะต้องปฏิบัติตาม เพื่อให้บ้านแต่ละหลังมีภาพรวมไปในทิศทางเดียวกัน อันได้แก่

๑) ใช้พลังงานแสงอาทิตย์ ๗๐ เปอร์เซ็นต์ของพลังงานที่ใช้ในอาคารทั้งหมด
๒) ผนังสำเร็จรูป ภายนอกทำจากแผ่นโลหะ ตรงกลางเป็นโฟมอัด ช่วยประหยัดพลังงาน ๔๐ เปอร์เซ็นต์เมื่อเทียบกับผนังไม้ทั่วไป
๓) ใช้วัสดุที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และไม่ปล่อยสารพิษแก่ผู้อยู่อาศัย
๔) หน้าต่างทำจากกระจกที่เป็นฉนวนเพื่อกันรังสีความร้อนจากภายนอก ในขณะที่แสงสว่างเข้ามาได้
๕) มีระบบกักเก็บน้ำฝนที่มีประสิทธิภาพ นำน้ำกลับมาหมุนเวียนใช้ได้
๖) มีระบบทำความร้อนและความเย็นโดยใช้อุณหภูมิจากดิน เพื่อรักษาภาวะน่าสบายภายในอาคารไว้ตลอดเวลา

ความสำเร็จของพิตต์และ Make It Right เป็นที่กล่าวขวัญในวงกว้าง และยังสร้างแรงบันดาลใจให้ผู้คนมากมาย ทั้งดารา นักแสดง นักร้อง ซึ่งแน่นอนว่าในจำนวนนั้นมี แอนเจลินา โจลี (Angelina Jolie) ศรีภรรยาของเขารวมอยู่ด้วย นอกจากนี้ยังมีสถาปนิกชื่อดังอย่างมอร์โฟสิส (Morphosis) เดวิด แอดจาเย (David Adjaye) และชิเงะรุ บัง (Shigeru Ban) ที่เข้าร่วมโปรเจกต์การกุศลนี้ ไม่เว้นแม้แต่สถาปนิกยอดเยี่ยมระดับปรมาจารย์อย่าง แฟรงก์ เกห์รี (Frank Gehry) ซึ่งให้เกียรติฝากผลงานออกแบบบ้านต้นแบบในโครงการนี้หนึ่งชิ้นงาน

พิตต์ให้สัมภาษณ์นิตยสารฉบับหนึ่งของเมืองนิวออร์ลีนส์ถึงความประทับใจเมื่อมีโอกาสได้กลับไปที่ชุมชน Lower 9th ในอีก ๕ ปีให้หลังว่า “มันเยี่ยมมาก ! ผมเห็นครอบครัวกำลังว่ายน้ำและปิ้งบาร์บีคิวอยู่รอบสระ ทุกคนในครอบครัวได้อยู่ร่วมกันและพูดคุยกัน พวกเขามีมุมมองที่สดใสในการดำเนินชีวิต…และผมต้องการให้สิ่งที่เราทำที่นี่กลายเป็นต้นแบบให้ชุมชนอื่นๆ ทั่วโลกได้ทำตาม” เขากล่าวพลางยิ้มด้วยความภาคภูมิใจ

ความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมของเหล่า “ซุปตาร์เขียว” นี้ช่วยให้คนจำนวนมากในสังคมหันมาสนใจกิจกรรมเพื่อสิ่งแวดล้อมมากขึ้น แม้มองในแง่ร้ายอาจจะคล้ายการประชาสัมพันธ์ตนเอง แต่อย่างน้อยการที่พวกเขาแสดงให้เห็นว่านำสิ่งที่ได้รับไปมา “คืนกำไร” ให้แก่สังคมและธรรมชาติ โดยมิใช่มุ่งตักตวงแต่ฝ่ายเดียว ก็นับเป็นตัวอย่างที่ดีที่ทุกคนในสังคมสมควรยึดเป็นแบบอย่าง

แหล่งข้อมูล

แหล่งภาพ