อังคาร-เก็บตกจากลงพื้นที่
บางเรื่องที่ไม่ได้เขียนลงสารคดี…จากการลงพื้นที่ภาคสนาม
ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล : เรื่อง
เรือดำน้ำ ยุทโธปกรณ์ทางทหารที่รัฐบาลไทยอนุมัติให้ซื้อจากรัฐบาลจีน (ที่มาภาพ : https://www.navy.com/navy-life/life-on-a-sub#why-live-on-a-sub)
สามเดือนที่ผ่านมามีเรื่องราวของเรือดำน้ำ ๓ ลำที่ผมเข้าไปมีส่วนรู้เห็นอย่างไม่ได้ตั้งใจ ไม่ใช่แค่ข่าวใหญ่ รัฐบาล คสช. ลงมติผ่าน ครม. อนุมัติให้มีการจัดซื้อเรือดำน้ำ made in China
เรื่องราวของเรือดำน้ำทั้ง ๓ ลำ ประกอบด้วย
ซากดึกดำบรรพ์ของปลาหมึกโบราณ นอร์ติลอยด์(Nautiloid) มีเปลือกหุ้มลำตัว ภายในส่วนท้ายลำตัวเป็นห้องอับเฉา มีท่อสูบฉีดน้ำควบคุมการดันน้ำเข้าและออกเหมือนเรือดำน้ำ (ที่มาภาพ : เอกสารประกอบการดำเนินงานงานศึกษาสำรวจและพัฒนาแหล่งเรียนรู้ พิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา โรงเรียนกำแพง อำเภอละงู จังหวัดสตูล)
ลำที่ ๑
ที่โรงเรียนกำแพงวิทยา อำเภอละงู จังหวัดสตูล หลังกลับจากสำรวจแหล่งฟอสซิลรอบเกาะเขาใหญ่ ครูนก ธรรมรัตน์ นุตะธีระ ผู้ก่อตั้งพิพิธภัณฑ์ธรรมชาติวิทยา เล่าเรื่อง นอร์ติลอย เจ้าของซากฟอสซิลที่นอนแน่นิ่งอยู่ในพิพิธภัณฑ์ว่า
นอร์ติลอยด์เป็นสัตว์ต้นตระกูลปลาหมึก ยุคโบราณปลาหมึกไม่ได้มีรูปร่างเหมือนปัจจุบัน มีเปลือกแข็งหุ้มลำตัว ลักษณะเป็นกรวยตรง ยื่นเฉพาะหนวดออกมาจับอาหาร ว่ายน้ำได้เร็วด้วยการดูดน้ำเข้าไปในลำตัวแล้วบีบออกทางท่อพ่นน้ำ
ภายในเปลือกนอร์ติลอยด์ยังมีลักษณะเป็นห้องอับเฉา ถ้าหากต้องการลอยตัวจะดูดน้ำออกจากห้องอับเฉาเพื่อลดความหนาแน่นภายในลำตัว ในทำนองเดียวกันถ้าต้องการจมตัวก็อัดน้ำเข้าไปเพื่อเพิ่มความหนาแน่น
หลักการนี้เป็นต้นแบบของเรือดำน้ำลำแรกของโลกชื่อว่า นอร์ติลุส
หุ่นยนตร์ยักษ์เหล็กจากหนังเรื่อง The Iron Giant เมื่อถูกโจมตีจะกลายร่างเป็นหุ่นยนต์ติดอาวุธ (ที่มาภาพ : http://cdn-static.denofgeek.com/sites/denofgeek/files/images/10086.jpg)
ลำที่ ๒
อยู่ในหนังเรื่อง The Iron Giant
เรื่องราวของหุ่นยนต์ยักษ์เหล็กที่ตกลงมาจากฟ้า เป็นเพื่อนกับเด็กชายคนหนึ่ง จนวันหนึ่งถึงรู้ว่าหุ่นตนนี้ไม่ใช่หุ่นกระป๋องธรรมดา แต่จะกลายร่างเป็นหุ่นยนตร์รบเมื่อถูกโจมตี
การโจมตีจะทำให้หุ่นยักษ์เหล็กป้องกันตัวเองด้วยอาวุธ
เจ้าหน้าที่ตำรวจทำทุกวิถีทางที่จะกำจัดหุ่นยักษ์ตนนี้ และสั่งให้เรือดำน้ำยิงขีปนาวุธขึ้นมาจากใต้น้ำ ขีปนาวุธถูกยิงออกมาจากดาดฟ้าเรือดำน้ำ แหวกน้ำขึ้นสู่ฟ้าแล้วพุ่งเข้าหาหุ่นยนตร์ตามวิถีกระสุน ซึ่งจะส่งผลให้เมืองทั้งเมืองถูกทำลาย
นาทีนั้น The Iron Giant นึกถึงคำพูดของเด็กชาย คิดซ้ำแล้วซ้ำอีกว่า “ฉัน (หุ่นยนต์) ไม่ใช่ปืน เราเป็นสิ่งที่เราเลือกเป็น” แล้วบินขึ้นไปรับขีปนาวุธบนท้องฟ้า ปกป้องเมืองและเด็กชายที่ตนรัก
ฟอสซิลหรือซากดำดำบรรพ์ของปลาหมึกโบราณนอร์ติลอยด์บนเกาะเขาใหญ อำเภอละงู จังหวัดสตูล (ภาพ : ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล)
ลำที่ ๓
ระหว่างทางกลับบ้าน ฟัง พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ ตอบคำถามเรื่อง ครม.อนุมัติซื้อเรือดำน้ำจากจีน
“ยืนยันว่าเรื่องจัดซื้อจัดหา เราทำด้วยความโปร่งใส กองทัพเรือเป็นคนดำเนินการทั้งหมด เรื่องยุทโธปกรณ์ เราซื้ออย่างอื่น ซื้อลำหนึ่งเท่ากับสองลำ แล้วยังไม่มียุทโธปกรณ์ เอามาเปรียบเทียบกันระหว่าง ๙ ประเทศด้วยกัน กองทัพเรือเค้าดำเนินการ คณะกรรมการ ๒๐-๓๐ คน ดำเนินการตามขั้นตอนทุกอย่าง แล้วเรือดำน้ำก็ไม่ใช่ว่าแพง ที่ซื้ออยู่ขณะนี้ ต้องยอมรับว่ามันมีประโยชน์มากในฝั่งอันดามันที่เราจะใช้ใน ๒๐๐ ไมล์ทะเลที่เราไม่เคยเข้าไป…เงื่อนไขพิเศษคือเขามอบอาวุธยุทโธปกรณ์ ขีปนาวุธยิงจากใต้น้ำสู่อากาศ อะไรพวกนี้ ความจริงมันคือเรื่องลับ คุณถามผม ผมก็พูดไปเรื่อย คุณก็อย่าไปถาม”
เมื่อมีผู้ตั้งข้อสงสัยว่าทำไมอนุมัติผ่าน ครม.แล้วไม่มีการแถลงให้ประชาชนทราบ พล.อ.ประวิตรตอบว่า “เอกสารนี้เป็นเอกสารลับ เขาไม่เปิดหรอกครับ ทุกเรื่องที่เป็นเอกสารลับ ครม.แต่ละครม.ก็เหมือนกัน”
เมื่อถามว่าผ่านมติ ครม.ไปตั้งแต่เมื่อไหร่ ใช่ ๑๘ เมษายน หรือไม่ พล.อ.ประวิตรตอบว่า “จำไม่ได้ ผ่านไปนานแล้ว เอาเป็นว่าผมอยู่ในที่ประชุมก็แล้วกัน พวกสื่อจะรู้ไปทำไม จะเกิดประโยชน์อะไรกับประเทศบ้าง ยืนยันว่าไม่ได้เป็นการอนุมัติเงียบ ครม.ทั้งคณะรู้ทั้งหมด ที่ตั้งข้อสังเกตว่าทำไมไม่ชี้แจงให้ประชาชนทราบ เดี๋ยวถึงเวลาก็ทราบกันเอง”
โครงการจัดซื้อเรือดำน้ำจากจีนลำแรก ๑๓,๕๐๐ ล้านบาท ผ่านความเห็นชอบจาก ครม. แล้ว โดยผูกพันงบประมาณข้ามปี ตามแผนว่าจะจัดซื้อทั้งหมด ๓ ลำ ในราคา ๓๖,๐๐๐ ล้านบาทด้วยวิธีทยอยจ่าย จะได้เรือดำน้ำครบทั้ง ๓ ลำในเวลาประมาณ ๑๑ ปี
…
หากถามว่าได้แง่คิดอะไรจากเรื่องเรือดำน้ำทั้ง ๓ ลำนี้
ลำแรกอาจเป็นสิ่งที่มีชีวิตในอดีต มีผลเชื่อมโยงมาถึงปัจจุบัน
ลำที่สอง เราสามารถเลือกวิถีทางที่เราจะเป็น เช่นหุ่นยนตร์ยักษ์เหล็กเลือกเป็นฮีโร่แทนหุ่นยนตร์รบ
ลำที่สาม ดีลซื้อเรือดำน้ำ ๓ ลำ ราคาหลายหมื่นล้านบาทสามารถทำได้โดยประชาชนไม่ต้องรู้รายละเอียด
หมายเหตุ : เก็บตกจาก สำรวจอ่าวปากบาราและพื้นที่ทางธรณีวิทยา จ.สตูล ชมรมนักข่าวสิ่งแวดล้อม ๑๔-๑๖ มีนาคม ๒๕๖๐
ฐิติพันธ์ พัฒนมงคล
อีกภาคหนึ่งของ “เจ้าชายหัวตะเข้” นักเขียนสารคดีที่เรียนจบมาด้านวิทยาศาสตร์ สนใจปัญหาสิ่งแวดล้อม สังคม และกีฬาเป็นพิเศษ
