เมื่อวันที่ ๘-๙ มิถุนายน ๒๕๖๑ พนักงานบริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด ประกอบด้วยชาวสารคดี เมืองโบราณ นายรอบรู้ ร้านหนังสือริมขอบฟ้า ฯลฯ จัดกิจกรรมจิตอาสา ณ โรงเรียนบ้านอ่างเสือดำ อำเภอท่าตะเกียบ จังหวัดฉะเชิงเทรา โรงเรียนตั้งอยู่เชิงเขาอ่างฤาไน ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๒๐๐ กิโลเมตร เปิดสอนชั้นอนุบาลและประถมศึกษา มีนักเรียน ๑๐๔ คน ครูเจ็ดคน ซึ่งหนึ่งในนั้นเป็นครูที่ทางโรงเรียนและชาวบ้านร่วมจัดกิจกรรมทอดผ้าป่าหาเงินจ้าง เนื่องจากบุคลากรไม่เพียงพอ แม้โรงเรียนนี้จะมีพื้นที่กว้างขวาง ประกอบด้วยอาคาร ห้องคอมพิวเตอร์ ห้องสมุด ฯลฯ แต่อุปกรณ์การเรียนการสอนไม่เพียงพอ อีกทั้งพื้นที่หลายส่วนยังชำรุดทรุดโทรม
ช่วงต้นปีฝ่ายสมาชิกนิตยสารสารคดี ออกเยี่ยมเยียนโรงเรียนที่มีรายชื่ออยู่ในโครงการสมาชิกอุปถัมภ์* พบว่าโรงเรียนบ้านอ่างเสือดำต้องการความสนับสนุนอีกมาก จึงประชาสัมพันธ์ผ่านสื่อของบริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด หัวข้อ “เรา…ปันแรง คุณ…ปันน้ำใจ” ให้ผู้สนใจร่วมบริจาคสิ่งของ และถือโอกาสวันคล้ายวันก่อตั้งบริษัทวิริยะธุรกิจ จำกัด คือวันที่ ๘ มิถุนายน (ปีก่อตั้ง พ.ศ. ๒๕๒๗) เดินทางไปกิจกรรมจิตอาสา
กิจกรรมหลักๆ แบ่งเป็น ๑) งานทำความสะอาดและปรับปรุงห้องสมุดและห้องคอมพิวเตอร์ ๒) งานอาคารสถานที่ ทำความสะอาดพื้น และเครื่องเล่น ๓) งานปรับปรุงและซ่อมแซมแปลงเกษตร ๔) งานทำอาหารเลี้ยงเด็กนักเรียนและจิตอาสา ๕) งานกิจกรรมนันทนาการ แต่ละกิจกรรมยังได้รับความร่วมมือจากเด็กนักเรียนประถมศึกษาทุกระดับชั้นด้วย ช่วงท้ายของกิจกรรมมีการแบ่งปันสิ่งของ อาทิ เสื้อผ้าเด็ก อุปกรณ์การเรียนการสอน อุปกรณ์กีฬา ของเล่น ข้าวสาร อาหารแห้ง ฯลฯ และทุนการศึกษา
นวลจันทร์ พูลสวัสดิ์ ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านอ่างเสือดำ ให้ความเห็นต่อกิจกรรมครั้งนี้ว่า “ประทับใจทีมงานที่ทำงานกันไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย แม้อยู่ในสภาพแวดล้อมไม่เอื้ออำนวย อากาศร้อนจัด บางช่วงก็ฝนตก โรงเรียนของเราเป็นโรงเรียนเล็กๆ มีห้องเรียนไม่กี่ห้อง คนที่มาก็ต้องไปนอนในห้องเรียนของเด็กอนุบาลที่ไม่มีเครื่องอำนวยความสะดวกสบาย แต่ผลงานที่ออกมาก็ชัดเจนมาก เด็กๆ จะนำไปใช้ประโยชน์ได้”
ถวิล ถนอมพันธุ์ ครูประจำชั้นอนุบาลซึ่งสอนอยู่ที่นี่มาตั้งแต่ปี ๒๕๓๘ โดยช่วง ๖ ปีแรกรับผิดชอบสอนเด็กทุกระดับชั้น เนื่องจากมีครูเพียงคนเดียวเล่าว่า “โรงเรียนของเราอยู่ไกล เดินทางลำบาก สมัยก่อนมีครูคนเดียวสอนทุกวิชา พี่ชั้นโตกว่าต้องมาช่วยครูสอนน้อง ถึงตอนนี้เด็กๆ ก็ยังไม่ได้รับโอกาสที่ดี วันที่มีเรียนเด็กๆ จะมาถึงโรงเรียนตั้งแต่ ๖ โมงครึ่ง ก่อนเข้าเรียนต้องช่วยกันทำความสะอาด เป็นเวรห้องเรียนกับห้องน้ำ จากนั้นครูประจำชั้นจะให้เด็ก ป. ๖ จับคู่กับ ป. ๑ ทำความสะอาดตามทางเดิน สนามเด็กเล่น วันหยุดเสาร์-อาทิตย์เด็กเหล่านี้ก็ต้องไปทำงานรับจ้าง ใส่ปุ๋ยมันสำปะหลัง เก็บพริก หรือกรีดยาง เพื่อหารายได้
“ห้องสมุดของเรามีปัญหา เพราะไม่มีบรรณารักษ์และไม่มีหนังสือใหม่ๆ ทางสารคดีมาช่วยจัดหนังสือให้ก็ถือเป็นบุญของนักเรียน เพราะพวกเขาค้นคว้าด้วยตัวเองได้ ต้องขอบคุณมากๆ ที่ช่วยลดระยะห่างให้เด็กด้อยโอกาสมีโอกาสใกล้เคียงกับโรงเรียนอื่น
“เราคิดว่าโรงเรียนเป็นที่ฝึกเด็ก ไม่ใช่ทำให้เด็กมีความรู้เท่านั้น แต่ต้องมีคุณธรรม เมื่อเขากลับบ้านต้องรู้จักช่วยพ่อแม่ทำงานบ้าน นี่คือกิจวัตรประจำวัน ความรู้และคุณธรรมต้องมาด้วยกัน เพราะคุณธรรมจะควบคุมให้เขาเก่งในทางที่ถูก”
ระยะเวลาเพียง ๒ วัน ๑ คืน ถึงแม้จะเตรียมการล่วงหน้านานนับเดือน ก็ยังถือเป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ ทว่าผลของกิจกรรมนี้ก็พอมองเห็นในเชิงรูปธรรมหลายอย่าง
เสื่อน้ำมันที่ฉีกขาดในห้องสมุดถูกเปลี่ยนใหม่ หนังสือบนชั้นที่กระจัดกระจายจัดหมวดหมู่เรียบร้อย เครื่องคอมพิวเตอร์ที่ชำรุดได้รับการซ่อมแซม แปลงเกษตรหลังโรงเรียนที่รกร้างมาครึ่งค่อนปีได้รับการบำรุงรักษา ประตูทางเข้าโรงเรือนที่ชำรุดได้รับการบูรณะ ฯลฯ
โครงการสมาชิกอุปถัมภ์*
ส่งเสริมการอ่านการเรียนรู้นอกห้องเรียน ให้น้องๆ ท่องโลกกว้าง สนับสนุนการอ่าน…สารคดี
สมัครเป็นสมาชิกอุปถัมภ์ ๑ ปี ๑,๑๕๐ บาท (จาก ๑,๔๔๐ บาท)
อภิวันทน์ อดุลยพิเชฏฐ์ (นก)
“ทำความสะอาดพื้น เครื่องเล่น ตอนแรกคิดว่าเด็กจะมาช่วยมั้ย ปรากฏเขากระตือรือร้นกว่าที่เราคาด นี่คือความประทับใจ สมัยเรียนเราเคยออกค่ายบ้าง แต่ทำกับชุมชน ชาวบ้าน นี่เป็นครั้งแรกที่เข้ามาทำกับเด็กนักเรียน ความประทับใจอีกอย่างคือเด็กๆ ไม่ว่าอนุบาลถึงประถมฯ ทุกคนกินข้าวเสร็จจะถือจานไปล้างเอง นี่อาจเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เขาอดทน และมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรม”
ชัยพร ตรีทศกุล (นี)
“ตั้งใจช่วยงานทำความสะอาด แต่เอ็นข้อมือเจ็บ เลยย้ายมาช่วยงานทั่วไป มีแพ็กของบริจาคใส่กระเป๋าเตรียมไว้ให้เด็กๆ แต่เช้า พอเด็กๆ มาถึงโรงเรียนเห็นเราทำก็รีบเข้ามาขอช่วย เราเลยให้เด็กๆ ช่วยแกะถุงพลาสติกออกจากสิ่งของที่บรรจุมา รวมรวบไว้จะได้ไม่กลายเป็นขยะพลาสติกที่บ้าน แล้วเราก็ไปดูส่วนโรงอาหาร ตรงไหนขาดตกบกพร่องก็เข้าไปช่วย”
