เรื่องและภาพ : ทีมพลูโต ค่ายนักเล่าความสุข
“เดี๋ยวเราใช้พื้นที่ตรงนี้ติดรูปเลยแล้วกัน”
นี่คือเสียงบัญชาการใหญ่ของพี่ตากล้อง บริเวณพื้นที่ว่างบนผนังขนาดใหญ่มากพอติดรูปถ่ายที่พวกเราอัดมาสำหรับจัด “แกลเลอรีความสุข” ให้กับเด็กๆ
ถือเป็นการจัดเซอร์ไพรส์เล็กๆ ฉลองปีใหม่ที่เพิ่งผ่านมาไม่กี่วัน
ขณะที่ฉันขะมักเขม้นแกะเทปผ้าติดรูปภาพ สายตาคู่หนึ่งก็แอบมองการทำงานของพวกเราอย่างสนอกสนใจจากด้านหลังเสาคอนกรีตต้นใหญ่ใต้สะพานกลับรถย่านคลองตัน
“เด็กๆ ไปตามเพื่อนๆ มาช่วยกันหน่อย” ตากล้องส่งยิ้มอย่างเป็นมิตรให้สปายน้อย
ได้ยินดังนั้นสองขาก็ติดสปีดรีบวิ่งไปตามพรรคพวกให้มารวมตัวกันที่ “จุดรวมพล”
“เฮ้ย!…มีรูปเราด้วย” เด็กชายตัวอ้วนกลมนิ้วชี้ไปที่รูปถ่ายของตนเองบนผนัง
“โห ดูนั่น…รูปพวกเราครบแก๊งเลย” เด็กชายร่างบางพูดต่อเมื่อเห็นรูปภาพใบใหญ่
ความสนุกของการถ่ายภาพอาจไม่ได้อยู่ที่การหามุมมองใหม่ๆ แต่อาจเป็นการได้เห็นความสุขของใครสักคนที่อยู่ตรงหน้า
ได้ยินเสียงหัวเราะจากหัวใจที่กำลังขบขัน หรือสัมผัสของความทรงจำมากมาย
ตอนนี้แก๊งเจ้าถิ่นกำลังทำให้พวกเราเข้าถึงความสนุกของเด็กๆ ในสนามเด็กเล่น…ที่ไม่มีม้าหมุน
……………………..
หลายวันก่อน
“ไม่เอาพี่…ผมกลัวตกน้ำ” เด็กหนุ่มกล่าวด้วยสีหน้าวิตกกังวลเล็กๆ กับพื้นคอนกรีตที่เขายืนอยู่ติดริมคลองระยะห่างไม่ถึงคืบ
“ชิดๆ กันหน่อย” ตากล้องหนุ่มใช้มือขวาโบกเป็นสัญญาณให้นายแบบและนางแบบรุ่นเยาว์ขยับตัวใกล้กันอีกนิด จะได้ไม่ตกเฟรมก่อนลั่นชัตเตอร์แห่งความทรงจำ
“ไม่เป็นไร…มายืนใกล้ๆ เราดิ” เด็กชายรุ่นราวคราวเดียวกันหันไปบอกกับเพื่อนขี้กลัว
“โอเค พร้อมนะ สาม สอง หนึ่ง…” เสียงนับจังหวะถอยหลังของตากล้องหนุ่มทำให้นายแบบและนางแบบตัวน้อยส่งยิ้มหวานมาทางกล้อง ซึ่งนั่นอาจเรียกได้ว่า รอยยิ้มแห่งความสุขที่ใต้สะพาน
คือครั้งแรกของการพบกันโดยบังเอิญ ระหว่างพวกเรากับแก๊งเจ้าถิ่นชุมชนใต้สะพานคลองตัน
เริ่มต้นจากการเดินถ่ายรูปเล่นไปเรื่อยๆ แถวย่านคลองตันที่เต็มไปด้วยอาคารตึกแถวหลายชั้น และหยุดยืนกดชัตเตอร์ตรงสะพานไม้ริมคลอง
เด็กน้อยสองสามคนนั่งเล่นและพูดคุยกันอยู่บนฝั่งพื้นคอนกรีตแถวริมคลอง หลังจากเห็นตากล้องเดินหามุมเหมาะๆ พร้อมกดชัตเตอร์ถี่ขึ้น เจ้าถิ่นตัวน้อยก็เริ่มออกโรงด้วยการส่งผู้นำตัวเล็กมาวิ่งผ่านกล้องไปมาอย่างรวดเร็ว ราวกับรู้ทางว่าจะมีภาพตนเองติดเข้าไปอยู่ในเฟรมแบบปฎิเสธไม่ได้
เมื่อผู้กล้าคนหนึ่งออกวิ่งโฉบผ่านกล้องสำเร็จก็เหมือนส่งสัญญาณบอกเพื่อนๆ ที่เหลือให้ออกมาลองวิ่งดูบ้าง
“เด็กๆ…ถ่ายรูปกัน” ตากล้องหันไปบอกกับแก๊งเจ้าถิ่น
“ไม่เอาอ่ะ นายไปก่อน” เด็กน้อยอ้วนกลมกล่าวเขินอายแต่ดันหลังเพื่อนอีกคนให้สู้กล้องแทน
“นายไปก่อนดิ” เด็กน้อยร่างผอมหันไปตอบเด็กน้อยอ้วนกลมพร้อมกับรีบไปยืนแอบด้านหลัง
“ถ่ายด้วยกันสามคนเลยสิ” ฉันเสนอทางเลือก
“ผมขอไปเรียกเพื่อนๆ มานะพี่” เด็กชายอ้วนกลมเอ่ยขึ้นก่อนจะวิ่งหายไปจากสะพานไม้
……………………
ณ จุดรวมพลใต้สะพานกลับรถย่านคลองตัน สนามเด็กเล่นที่ไม่มีเครื่องเล่นใดๆ อยู่เลย แต่กลับเป็นพื้นที่ความสุขของเด็กๆ ย่านนี้ตั้งแต่พวกเขาจำความได้
เด็กเล็กและเด็กโตจะมารวมตัวกันช่วงเย็นหลังเลิกเรียนในวันที่ว่างเว้นจากการบ้าน หรือจัดการการบ้านที่คุณครูมอบหมายเสร็จเรียบร้อย
ยิ่งวันเสาร์และอาทิตย์จะเป็นการรวมพลที่ดูจริงจังมากกว่าวันไหนๆ แก๊งขาประจำมากันครบ การละเล่นจะอยู่ภายใต้การเฝ้าดูความปลอดภัยโดยผู้ใหญ่ในละแวกนั้น หากมีรถยนต์หรือรถมอเตอร์ไซต์ขับมากลับรถใต้สะพาน เด็กๆ จะต้องอยู่ในจุดที่ปลอดภัย
พวกเราได้เรียนรู้วิถีการเล่นและกิจกรรมความสุขภายใต้สภาพแวดล้อมที่จำกัด แต่ไม่อาจปิดกั้นจินตนาการ ความสนุก และความสุขที่ไร้ขีดจำกัด
จุดรวมพลบริเวณใต้สะพานมีไว้สำหรับรวมแก๊ง กินขนมและเล่นสนุกตามความถนัด
บริเวณริมคลองและสะพานไว้นั่งเล่น พบปะและพูดคุยแบบชิลล์ๆ เพื่อรับลมเย็น ไ
อู่รถมีไว้สำหรับกิจกรรมเล่นซ่อนแอบ
สนามเด็กเล่นแห่งนี้แม้จะไม่มีม้าหมุน แต่มีเรื่องราวมากมาย มากกว่าที่ผู้ใหญ่อย่างเราจะนึกถึง
“สิงโต” เด็กหนุ่ม ป.5 ที่น่าทึ่งกับสเก็ตบอร์ดสีดำที่เจ้าตัวพกติดตัวตลอด
เขาเล่าว่าดูคลิปยูทูบของพี่ๆ ที่เล่นสเก็ตบอร์ดเก่งมากเลยเกิดแรงบันดาลใจ อยากลองเล่นและฝึกดูบ้าง ขอร้องให้คุณแม่สั่งซื้อทางออนไลน์ให้ ตอนนี้ฝึกเล่นเองพร้อมกับให้เพื่อนในแก๊งได้ฝึกเล่นด้วยกัน
แก๊งหนุ่มน้อยใต้สะพานจึงมีความสุขเล็กๆ กับสเก็ตบอร์ดสีดำลายมังกรที่จะพาพวกเขาไปที่ไหนก็ได้
“ไอซ์” (ป.5) ฉายา “เด็กชายโลกไอที” พกโทรศัพท์มือถือติดตัวตลอด และเลือกดูสิ่งที่สนใจ เช่น รูปภาพ คลิปวิดีโอ หรือข่าวใหม่ๆ แต่ไอซ์ก็ยังออกมาวิ่งเล่นกับเพื่อนๆ และฝึกสเก็ตบอร์ดกับสิงโต เพียงแต่ยากหน่อยที่จะให้เขาวางมือจากโลกไอที
“เนย” (ป.2) เป็นน้องเล็กในบรรดาเด็กผู้หญิงในกลุ่ม ที่พี่ๆ ซึ่งโตกว่าจะคอยดูแลและเล่นด้วยอยู่เสมอ แก๊งสาวๆ ถนัดเล่นกระโดดหนังยาง เป่ายิ้งฉุบพระราชา ซ่อนแอบ และทุกเกมที่มีร้องเพลงประกอบ
พวกเขามีความสุขกับการได้เล่นอะไรก็ได้ ไม่ว่าจะแพ้หรือชนะก็มีรอยยิ้มเสมอ
“ภู” เด็กชายอ้วนกลม ชั้นป.1 ที่หิวง่ายและหิวบ่อย เขาจะมาพร้อมกับคำพูดว่า “พี่เดี๋ยวผมมานะ ไปหาอะไรมากินก่อน” และกลับมาพร้อมของกิน ไม่ว่าจะเป็นมาม่า ชาเขียว ลูกอม หรือขนมปังชิ้นเล็กๆ
…………………….
“ผมอยากติดภาพ” ไอซ์หนุ่มน้อยยื่นรูปที่ตนเองหยิบจากกองให้ฉันเพื่อขอเทปผ้า
นี่คืออาสาสมัครคนแรกที่อยากช่วยติดผลงาน
ไอซ์เดินหามุมเหมาะๆ ติดรูปภาพของตนลงบนผนังอย่างมั่นใจ ถือเป็นจุดเริ่มของแกลลอรีความสุข เพราะหลังจากรูปแรก เด็กๆ ทุกคนก็เริ่มมามุงช่วยกันติดภาพมากกว่ามุงดูภาพ
“หนูด้วย หนูอยากติดค่ะ”
เด็กๆ ช่วยกันคนละไม้คนละมือด้วยความเต็มใจ
ความชุลมุนวุ่นวายในการติดภาพบนผนังของแกลลอรี่ความสุข ผ่านไปอย่างสนุกสนานและรวดเร็ว
จากนั้นการมุงดูภาพก็เริ่มต้นอีกครั้ง
ทุกคนเพ่งพินิจและพิจารณารูปบนผนัง รอยยิ้มปรากฏบนใบหน้า บางคนส่งเสียงหัวเราะเมื่อเห็นท่าโพสต์ของตนเองและของเพื่อนดูแปลกประหลาดพิสดาร ทั้งท่ากระโดดกลางอากาศ ท่าเก๊กหล่อเก๊กสวย หรือแม้แต่ท่าโพสต์หมู่ที่แอ็กท่าการคุยเล่น หรือหัวเราะกันสุดๆ ก็มี
ความสุขจากพื้นที่เล็กๆ ของแกลลอรีความสุขนี้ ดึงดูดให้คุณพ่อคุณแม่และผู้ปกครองของแก๊งเจ้าถิ่นแวะเวียนมาสัมผัสรอยยิ้มบนภาพถ่ายทุกใบ
แม้ผู้ใหญ่จะไม่ได้เอ่ยคำพูดใดๆ แต่รอยยิ้มที่ปรากฏบ่งบอกความสุขกำลังเคลื่อนไปแตะที่หัวใจพวกเขา
และแน่นอนว่า ความสุขก็กำลังเคลื่อนที่มาโอบกอดหัวใจของพวกเราเช่นกัน
“พี่คะ…ถ่ายรูปให้หนูด้วยค่ะ” เสียงขอร้องแสนน่ารักของหนูเนยทำให้ตากล้องต้องรีบหยิบกล้องและเตรียมถ่ายภาพหนูเนยกับแกลลอรี่ความสุข
“พี่ครับ…ถ่ายพวกผมด้วย” สิงโตส่งยิ้มหล่อให้ตากล้องพร้อมหยิบภาพหมู่มาถือในมือเพื่อเป็นแบบ ส่งผลให้ทั้งหนูเนยและแก๊งเจ้าถิ่นที่เหลือรีบฉวยภาพมาคนละใบเพื่อเป็นอุปกรณ์ประกอบฉาก
…………
สนามเด็กเล่นเป็นพื้นที่เสริมสร้างพัฒนาการของเด็กๆ
พวกเขาได้ใช้ร่างกายทุกส่วนทั้งกล้ามเนื้อมัดเล็กมัดใหญ่ รวมถึงฝึกทักษะการเข้าสังคมด้วยการเล่นกับผู้อื่น ข้อมูลของกรุงเทพมหานครระบุว่าในบริเวณพื้นที่กรุงเทพมหานคร 50 เขต มีศูนย์เยาวชนกรุงเทพมหานครตั้งอยู่เพียง 38 แห่งเท่านั้น
แล้วเด็กๆ ที่ไม่มีสนามเด็กเล่นพวกเขาไปเล่นที่ไหนกัน
“แล้ววันเด็กพี่จะมาอีกไหม…?” หนึ่งในสมาชิกแก๊งเจ้าถิ่นเอ่ยถามขึ้นขณะเคี้ยวขนมเต็มปาก
เป็นคำถามที่ทำให้ฉันคิดต่อไปว่า จะเกิดอะไรขึ้นหากมีสนามเด็กเล่นของจริง ณ ที่แห่งนี้
และจะเกิดอะไรต่อหากมีสนามเด็กเล่นครอบคลุมทุกพื้นที่ในกรุงเทพมหานคร
แหล่งข้อมูลบุคคลอ้างอิง:
ขอขอบคุณนายแบบและนางแบบความสุขจากชุมชนใต้สะพานย่านคลองตัน
1. ด.ช. ไกรสิทธิ พึ่งสว่าง
2. ด.ช. ตะวันฤทธิ์ พนมศิลป์
3. ด.ช. นรณดม คันทรศาสตร์
4. ด.ช. น้ำเพชร สวนแก้ว
5. ด.ช. ภูมิโกมินทร์ กลางแก้ว
6. ด.ญ. ฐิตาภา เสือเอี่ยม
7. ด.ญ. รัชนก ถนอมกล่อม
8. ด.ญ. สุชาดา กลางแก้ว
9. ด.ญ. เสาวลักษณ์ ไพรณรินทร์
รวมถึงผู้ปกครองทุกท่านของน้อง ๆ ที่เข้ามาเยี่ยมชมแกลลอรี่ความสุข มา ณ ที่นี้
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
- กรุงเทพมหานคร. 2563. ศูนย์เยาวชนกรุงเทพมหานคร. http://statv2.nic.go.th/Travel/17020600_08.php