แกะรอย “ราชาเหนือราชา” ตามหา “ผู้ชนะสิบทิศ”
เอ่ยถึงกษัตริย์พม่าที่มีพระนามว่า “พระเจ้าบุเรงนอง” สิ่งที่ปรากฏในความทรงจำของคนไทยคงมีอย่างน้อย ๒-๓ เรื่อง
เรื่องแรก คือ “บุเรงนอง” กษัตริย์ผู้ทรงธรรม อันเป็นภาพสืบเนื่องจากหลักฐานประวัติศาสตร์และความรับรู้ของคนอุษาคเนย์ที่ตกทอดกันมาจนถึงยุคปัจจุบัน
เรื่องที่ ๒ คือ “จะเด็ด” นักรบ-นักรักในวรรณกรรม ผู้ชนะสิบทิศ ของยาขอบ
เรื่องที่ ๓ คือ “พระเจ้าบุเรงนอง” ผู้ปล้นเอกราชชาติไทยตามที่แบบเรียนฉบับชาตินิยมนำเสนอ
แล้ว “จะเด็ด-บุเรงนอง” ในประวัติศาสตร์จริง ๆ เป็นอย่างไร
สารคดี แกะรอย “พระเจ้าบุเรงนอง” พระองค์จริงในประวัติศาสตร์ และพยายามนำเสนอเรื่องราวของพระองค์ในหลากหลายมิติที่ไม่ค่อยเป็นที่รับรู้กัน
มินามาตะ บทเรียนโลกไม่ลืม
“มินามาตะ” เป็นคำสั้นๆ ที่คนไทยจำนวนมากรู้จักเพียงความหมายจากแบบเรียนว่า “โรคที่เกิดจากสารปรอท” แต่น้อยคนนักจะรับรู้เรื่องราวโดยละเอียดที่เกิดขึ้น
โรคมินามาตะอุบัติขึ้นครั้งแรกในเมืองมินามาตะ อันเป็นช่วงที่เศรษฐกิจญี่ปุ่นเติบโตอย่างรวดเร็วหลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่ ๒ เมื่อโรงงานผลิตสารเคมีแห่งเดียวของเมืองปล่อยน้ำเสียปนเปื้อนสารปรอทลงสู่แหล่งน้ำธรรมชาติ สถานการณ์ถึงจุดวิกฤตในทศวรรษ ๒๕๐๐ เมื่อคนจำนวนมากล้มป่วย ระบบนิเวศเสียสมดุล ฯลฯ และเป็นครั้งแรกที่ทำให้มนุษย์หันมาตั้งคำถามกับคำว่า “การพัฒนา”
สารคดี เดินทางไกลไปสืบสาวต้นตอตำนานโรคมินามาตะ โรคร้ายที่ยังส่งผลพวงสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
