ครั้งหนึ่งเคยเป็น...
กาดวโรรสในเวียงเชียงใหม่

ภาพถ่ายกาดวโรรส หรือตลาดวโรรสภาพนี้ คุณบุญเสริม สาตราภัย ถ่ายไว้ก่อนที่จะเกิดไฟไหม้ครั้งใหญ่ในปี พ.ศ. ๒๕๑๑ และได้มีการสร้างอาคารใหม่ อย่างที่เห็นในปัจจุบัน กาดวโรรสเป็นที่รู้จักกันดีในหมู่นักท่องเที่ยวว่า เป็นแหล่งซื้อหาของกินของฝาก แต่สำหรับชาวเชียงใหม่ ตลาดแห่งนี้เป็นที่มาของตำนานทุนนิยมจีนกับเจ้า
ในปี พ.ศ. ๒๔๕๓ เจ้าดารารัศมี พระราชชายาในรัชกาลที่ ๕ ได้สร้างกาดขึ้นบนที่ดิน ที่เคยเป็นสุสานของเจ้านายฝ่ายเหนือมาก่อน นับเป็นกาดที่สร้างรายได้ให้แก่ตระกูลวงศ์ เจ้านายฝ่ายเหนือมาเนิ่นนาน กระทั่งตกไปอยู่ในกรรมสิทธิ์ของตระกูลนิมมานเหมินท์ เมื่อเริ่มแรกกาดแห่งนี้มีลักษณะเป็นกาดมั่ว มีสินค้าหลากหลาย เช่นจีนฮ่อขายเนื้อชำแหละ คนญวนขายไก่ พม่า ไทใหญ่ขายของป่า สมุนไพร บางทีก็มีชาวเขามาขายของป่า ลักษณะกาดล้อมรอบด้วยตึกแถว ซึ่งส่วนใหญ่เป็นของแขกอินเดียขายผ้าไหม ผ้าฝ้าย ตรงกลางเป็นพื้นดินเปิดโล่ง ให้ชาวบ้านนำสินค้าตั้งวางขายกับพื้น คนเชียงใหม่ในอดีตนิยมจ่ายตลาดในช่วงเช้า เพื่อนำไปทำกับข้าวทั้งสามมื้อของวันนั้น โดยปรุงเพียงหนเดียว ปัจจุบันวิถีชีวิตคนเชียงใหม่เปลี่ยนไป คนจำนวนมากทำงานในโรงงาน บริษัทห้างร้าน โอกาสที่จะเดินออกไปตลาดเช้าก็หายไป กลับต้องไปจับจ่ายในตอนเย็นหรือค่ำ กาดแลงหรือกาดเย็นจึงเกิดขึ้น และมีความสำคัญเพิ่มขึ้น