Contact Us
สาระเพื่อนักเดินทาง และการท่องเที่ยว อย่างเข้าใจและรอบรู้
www.Thaitraveler.com
ครั้งหนึ่งเคยเป็น...
เสาชิงช้า วัดสุทัศนเทพวราราม กรุงเทพมหานคร
เสาชิงช้าหน้าวัดสุทัศน์ฯ นับเป็นสัญลักษณ์อย่างหนึ่งของกรุงเทพมหานคร คนรุ่นใหม่บางคนอาจนึกภาพไม่ออกว่า จะเป็นชิงช้าไปได้อย่างไรเพราะสูงออกอย่างนั้น แล้วเสาชิงช้ามีไว้ทำไม ?
เสาชิงช้าเกี่ยวโยงกับคติพราหมณ์ที่เรียกว่า พิธีตรียัมปวาย ซึ่งเป็นพิธีขึ้นปีใหม่ของพราหมณ์ ตรงกับเดือนยี่ หรือราวเดือนมกราคม ตามคติพราหมณ์ เชื่อว่าพระอิศวรจะเสด็จมาเยี่ยมชาวโลกในช่วงเวลานี้ จึงได้จัดให้มีพิธีการโล้ชิงช้าเป็นการถวายพระองค์ โดยทางราชการจะให้ขุนนางชั้นพระยาพานทอง สมมุติเป็นพระอิศวร มีขบวนแห่ไปที่เสาชิงช้า เมื่อไปถึงปะรำในพิธีแล้ว จะให้พราหมณ์สี่คนขึ้นโล้ชิงช้า รวมสามกระดานเป็น ๑๒ คน การโล้ชิงช้านี้ทำสองวัน คือเช้าของวันขึ้น ๗ ค่ำ และตอนเย็นของวันขึ้น ๙ ค่ำ ชาวบ้านจึงจำขึ้นใจว่า "เจ็ดค่ำถีบเช้า เก้าค่ำถีบเย็น"
พิธีตรียัมปวายหรือการโล้ชิงช้านี้ เป็นพิธีใหญ่โตมโหฬารครึกครื้นที่สุดของกรุงเทพฯ ที่ถือปฏิบัติกันมาในสังคมไทยมาเนิ่นนาน กระทั่งเลิกไปในปี ๒๔๗๘ หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง
แม้การโล้ชิงช้าจะเลิกไป แต่พิธีกรรมตามคติพราหมณ์ ยังคงฝังรากลึกในคติแบบพุทธอย่างแน่นแฟ้น เช่นเดียวกับคติความเชื่ออื่น ๆ ซึ่งมาพร้อมกับความหลากหลายของกลุ่มคน ที่เข้ามาอาศัยอยู่ในผืนแผ่นดินนี้
