รู้หรือ (ไม่) รู้

วงปี่พาทย์มีระนาดสองราง

ดูภาพยนตร์เรื่องโหมโรงแล้ว ใครๆ พูดถึงแต่ระนาดเอก หรือเวลาไปดูละครรำทุกเสาร์อาทิตย์ที่พิพิธภัณฑ์ฯ พระนคร หรือไปต่างจังหวัดที่อาจพบเห็นงานพิธีที่มีดนตรีไทยมาบรรเลง ก็จะเห็นว่าระนาดเอกเป็นเครื่องดนตรีชิ้นสำคัญที่ไม่ว่าจะเริ่มเล่นเพลงหรือเปลี่ยนเพลง ทั้งวงจะยึดแนวของระนาดเอกเป็นหลัก

แต่ในวงดนตรีที่นายศรตัวเอกของเรื่องประจำอยู่นั้น ยังมีระนาดอีกหนึ่งรางที่ตั้งอยู่แถวหน้าคู่กัน มีหน้าตาคล้ายกัน เห็นแวบไปแวบมา ระนาดรางนั้นเรียกว่า ระนาดทุ้ม ที่ดูเหมือนจะเป็นเพียงพระรอง แต่ก็มีวิธีการบรรเลงเป็นเอกลักษณ์แตกต่างไปจากระนาดเอก คือ ไม่ได้ยึดการบรรเลงคู่ 8 เป็นหลัก การดำเนินทำนองที่ล้อขัดกับระนาดเอกทำให้เกิดความสนุกสนานน่าฟังยิ่งขึ้น
เพราะระนาดทุ้มมีเสียงทุ้มต่ำเพื่อให้ประสานกลมกลืนกับระนาดเอกซึ่งมีเสียงแหลมสูงกว่า
สำหรับวงดนตรีที่เห็นในภาพยนตร์นั้น เรียกว่า วงปี่พาทย์ ตามประวัตินั้นว่ามีมาตั้งแต่ก่อนสมัยกรุงศรีอยุธยา ซึ่งประกอบด้วยเครื่องเป่า ได้แก่ ปี่ และเครื่องตี ได้แก่ ระนาด ฆ้องวง สำหรับตีท่วงทำนองเพลง และ กลอง ตะโพน ฉิ่ง ฉาบ กรับ หรือโหม่ง สำหรับตีกำกับจังหวะ มักใช้บรรเลงในงานพิธีกรรมต่างๆ
วงปี่พาทย์มีหลายประเภท เช่น วงปี่พาทย์เครื่องห้า ปี่พาทย์เครื่องคู่ ปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์ ปี่พาทย์มอญ ปี่พาทย์นางหงส์ ปี่พาทย์ไม้นวม เป็นต้น