รู้หรือ (ไม่) รู้

ผลไม้ในถ้วย

ไม่มีลูกตาลลอยแก้วมาให้ชิมหรอก แต่จะพาไปรู้จักกับลูกก่อแข็งโป๊กในป่าดงดิบเขาต่างหาก

ก่อเป็นเป็นพืชในกลุ่มไม้โอ๊ก (oak) และเป็นพันธุ์ไม้เด่นของป่าดงดิบเขา ก่อมีลักษณะเด่นอยู่ที่มีผลแข็งและมีเปลือกคล้ายถ้วยหุ้มเอาไว้ บางคนอาจจินตนาการไปถึงลูกไม้ใส่หมวกก็ใกล้เคียง
ทั่วโลกมีพืชในกลุ่มไม้โอ๊กมากกว่าพันชนิด พืชกลุ่มนี้มีปริมาณมากในเขตอบอุ่นของโลก แต่ในเขตกึ่งร้อนและเขตร้อนจะมีความหลากหลายสูงกว่ามาก อย่างในประเทศไทยมีก่อพื้นเมืองประมาณ ๑๐๐ ชนิด ขณะที่ในประเทศอังกฤษมีเพียงแค่ ๒ ชนิดเท่านั้น
ก่อในเมืองไทยสามารถแบ่งได้เป็นสี่พวกใหญ่ ๆ ด้วยกัน โดยพิจารณาจากลักษณะของเปลือกที่หุ้มผลนั่นเอง ถ้ามีเปลือกหนามหุ้มทั้งผล เรียกว่า ก่อเดือย (สกุล Castanopsis) ถ้าเปลือกเป็นแผ่นแป้นบางๆ และแข็ง เรียกว่า ก่อแป้น (สกุล Lithocarpus) ถ้าเปลือกหุ้มประมาณครึ่งผล มีริ้ว บางทีมีขนนุ่มๆ เรียกว่า ก่อหมวก (สกุล Quercus) พวกสุดท้ายมีเพียงชนิดเดียว ผลเป็นรูปสามเหลี่ยมคือ ก่อสามเหลี่ยมหรือก่อดอยช้าง (สกุล Trigonobalanus)
แม้ลูกก่อจะมีเปลือกแข็งเพียงใด แต่ก็ไม่พ้นตกเป็นอาหารของสัตว์ป่า เริ่มตั้งแต่พวกแมลงมักเจาะลูกก่อเป็นรูกลมเพื่อกินเนื้อใน ส่วนกระรอกและบ่างที่มีฟันแข็งแรงก็สามารถเจาะเข้าไปกินเนื้อในของลูกก่อได้ พอลูกก่อที่เหลือตกลงสู่พื้นดิน พวกหมูป่า เก้ง และกวางจะมาเก็บกิน
แม้กระทั่งคนก็ยังชอบกินลูกก่อ โดยเอามาคั่วกับถ่านจนสุก แล้วกะเทาะเปลือกออกกินเนื้อหวานมัน
นึกออกแล้วใช่ไหม เกาลัดนั่นเอง