Thai Traveler - เที่ยวทั่วไทยกับนายรอบรู้ - ไปแอ่ววัดพระธาตุลำปางหลวง

	สาระเพื่อนักเดินทาง และการท่องเที่ยว อย่างเข้าใจและรอบรู้
	www.Thaitraveler.com


	นายรอบรู้ชวนเที่ยว.. ไปแอ่ววัดพระธาตุลำปางหลวง
	วัดพระธาตุลำปางหลวง จ. ลำปาง เป็นวัดในดวงใจอีกวัดหนึ่งที่ "นายรอบรู้" จัดอันดับให้เป็นเพชรน้ำเอกแห่งศิลปะล้านนาที่ได้รับการดูแลมาอย่างดี ที่นี่คงถูกใจคนที่นิยมชมศิลปะตามวัด นครลำปางหรือเขลางค์นครเป็นเมืองเก่า มีฐานะเป็นเมืองลูกหลวงของอาณาจักรหริภุญชัย (ลำพูน) ปกครองโดยพระเจ้าอนันตยศ พระราชโอรสของพระนางจามเทวี บริเวณใจกลางเมืองเป็นที่ตั้งวัดพระธาตุลำปางหลวง ซึ่งประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ เป็นที่เคารพสักการะของชาวเมือง เช่นเดียวกับวัดมหาธาตุที่ตั้งอยู่กลางเมืองเก่าขนาดใหญ่

	วัดพระธาตุลำปางหลวงอยู่ในเขต อ. เกาะคา ห่างจากตัวเมืองลำปางไปราว ๑๖ กิโลเมตร วัดตั้งอยู่บนเนินดินสูงคล้ายภูเขาขนาดย่อม หันหน้าไปทางทิศตะวันออก บริเวณทางขึ้นเป็นบันไดนาคทอดยาวสู่ยอดเขา สุดสายตาที่ประตูซุ้มโค้งประดับประดาด้วยลายประติมากรรมปูนปั้นอันวิจิตร เป็นรูปสัตว์มงคลตามคติความเชื่อของล้านนา วัดพระธาตุลำปางหลวงก็เช่นเดียวกับวัดในเวียงหรือเมืองโบราณทางเหนือหลายแห่ง ที่มักเลือกพื้นที่สร้างวัดประจำเวียงบริเวณเนินเขาหรือที่สูง โดยมีสถูปหรือพระธาตุเป็นที่บรรจุพระบรมสารีริกธาตุเป็นหลักสำคัญของวัด เป็นที่เคารพศรัทธาของคนในเวียง เมื่อเดินขึ้นบันไดนาคไป ผ่านประตูเข้าสู่บริเวณที่เป็นเขตพุทธาวาสอันกว้างขวาง จะเห็นว่าวัดพระธาตุลำปางหลวงมีการวางผังอย่างโดดเด่น คือวิหารหลวงขนาดใหญ่ตั้งอยู่กึ่งกลาง โอบล้อมด้วยพระระเบียง วิหารหลวงเป็นอาคารขนาดใหญ่เปิดโล่งทุกด้าน หลังคามุงด้วยกระเบื้องดินขอแบบล้านนาโบราณ ซ้อนลดหลั่นกันเป็นชั้น ๆ อย่างอ่อนช้อยตามรูปแบบของวิหารทางเหนือ ซึ่งปัจจุบันหาชมได้ยาก เพราะวัดหลายวัดในภาคเหนือได้ซ่อมบำรุงจนแทบไม่เหลือเค้าเดิมให้เห็น หลังคาที่ซ้อนกันในลักษณะนี้ชาวเหนือเรียกว่า "วิหารซด"

	ในวิหารหลวงเป็นที่ประดิษฐาน"กู่" ซึ่งมีลักษณะคล้ายเจดีย์ประดับลายปูนปั้นอย่างวิจิตร ด้านหน้ากู่เปิดเป็นช่องทำเป็นซุ้มเพื่อประดิษฐานพระพุทธรูปที่ชาวบ้านเรียกกันว่า พระเจ้าล้านทอง กู่เป็นสถาปัตยกรรมแบบล้านนาโบราณที่มีเหลืออยู่ตามวัดทางภาคเหนือไม่กี่แห่ง ด้านหลังวิหารหลวงเป็นที่ประดิษฐานพระธาตุลำปางหลวง ลักษณะเป็นเจดีย์ทรงกลม ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมย่อมุม อย่างที่พบเห็นทั่วไปในภาคเหนือ องค์เจดีย์บุด้วยแผ่นทองแดงปิดทองที่ทางเหนือเรียกว่า ทองจังโก ซึ่งดุนเป็นลวดลายแบบล้านนาโบราณที่ไม่ซ้ำแบบกัน พระธาตุลำปางหลวงมีตำนาน (myth) เล่าสืบกันมาว่าเป็นที่บรรจุกระดูกพระศอของพระพุทธเจ้า และยังเชื่อว่าพระพุทธเจ้าเคยเสด็จมาถึงที่วัดนี้ องค์พระธาตุเจดีย์ทั่วไปในภาคเหนือมักจะมีเรื่องเล่าอัศจรรย์ทำนองนี้ เพื่อสร้างความขรึมขลังให้แก่ที่ยึดเหนี่ยวศรัทธาของชุมชน หากหันหน้าเข้าหาพระธาตุ ทางด้านขวามือเป็นที่ตั้งของวิหารน้ำแต้ม วิหารโบราณที่มีรูปแบบสถาปัตยกรรมเช่นเดียวกับวิหารหลวง คือเป็นอาคารเปิดโล่ง หลังคาซ้อนกันหลายชั้นอย่างสวยงาม สันนิษฐานว่าวิหารหลังนี้สร้างมาแต่ครั้งพระเจ้าติโลกราช กษัตริย์ผู้ครองล้านนา

	คำว่า "น้ำแต้ม" เป็นภาษาเหนือ หมายถึง ภาพเขียน ที่วิหารนี้มีภาพเขียนโบราณที่กำแพงด้านหลังพระประธาน เป็นภาพต้นโพธิ์สีทองบนพื้นสีแดง ต้นโพธิ์นี้แผ่กิ่งก้านอ่อนช้อยสวยงาม ด้านซ้ายของต้นโพธิ์เป็นภาพพระอาทิตย์ ด้านขวาเป็นพระจันทร์ ซึ่งล้วนเป็นสัญลักษณ์ของคติความเชื่อเรื่องระบบจักรวาล ส่วนทางด้านใต้เป็นภาพเทวดาถือช่อดอกไม้สวรรค์ ตามเสาในวิหารเคยเขียนเป็นลายรดน้ำแบบล้านนาที่ได้รับอิทธิพลศิลปะสุโขทัย ก่อนที่จะมีการเขียนลายดอกไม้ทับลงไปดังที่ปรากฏในปัจจุบัน นอกจากนี้บนพื้นไม้คอสองของวิหาร ซึ่งเป็นไม้ที่ต่อระหว่างช่วงเสาตอนบน ยังมีภาพเขียนชาดกตอนต่าง ๆ สอดแทรกวิถีชีวิตคนล้านนาในอดีต เช่น การแต่งกาย สภาพอาคารบ้านเรือน เป็นต้น นับเป็นภาพที่เก่าแก่ที่สุดของล้านนาที่เหลืออยู่เวลานี้ หากมีเวลามากพอ ภายในวัดยังมีศาสนอาคารที่ควรชมอีกหลายหลัง เช่น วิหารพระพุทธ ภายในมีพระพุทธรูปแบบเชียงแสนขนาดใหญ่ มีพุทธลักษณะงดงาม วิหารพระแก้วมรกตเป็นอาคารไม้ ประดับลายปูนปั้นและไม้จำหลักอย่างสวยงาม เที่ยวชมวัดแล้วกลับเข้าไปพักในเมืองลำปาง อย่าลืมแวะเวียนไปหาของกินอร่อย ๆ ที่มีให้เลือกหลากหลายช่วงเช้าลองแวะไปที่หน้าสถานีรถไฟลำปาง ที่นั่นมีร้านกวยจั๊บเจ้าอร่อย ตบท้ายด้วยเต้าทึงหรือกาแฟขนมปังปิ้งก็ไม่เลว ส่วนมื้อกลางวันและมื้อเย็นอย่าลืมแวะไปชิมอาหารเมืองของจาวเหนือ อย่างร้านแม่แห ถนนอุปราช กลางเมืองลำปาง น้ำพริกหนุ่มกินแกล้มกับแคบหมูก็แสนอร่อย แกงอ่อม แกงฮังเล ลาบหมู ไส้อั่วของที่ร้านนี้เขามีชื่อ เป็นที่นิยมของคนในท้องถิ่นและผู้มาเยือน

	การเดินทาง รถยนต์ส่วนตัว ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑ ลำปาง-เถิน ถึง กม.ที่ ๕๘๖ เลี้ยวขวาเข้าอำเภอเกาะคาไปประมาณ ๕ กิโลเมตรจะถึงสามแยก ให้เลี้ยวขวาไปอีกราว ๒ กิโลเมตรก็จะถึงที่ตั้งวัด รถโดยสารประจำทาง ขึ้นรถสองแถวจากตัวเมืองลำปางถึงเกาะคา ใช้เวลาประมาณครึ่งชั่วโมง ค่าโดยสาร ๑๕ บาท หากเหมาไป-กลับ ๓๐๐ บาท
	ขอขอบคุณ บริษัทยางสยาม จำกัด (ในเครือบริษัทปูนซิเมนต์ไทย) ที่เอื้อเฟื้อการเดินทาง "การท่องเที่ยวทางเลือกกับสยามมิชลิน"