Page 129 - SKD-V0402.indd
P. 129
เก่าแต่เก๋า
“เราใช้ประสบการณ์สร้างความเชื่อมั่น” เมื่อฉีดยาชาจนครบ ๑๐ คนแล้ว คราวนี้ก็ถึงเวลาท�า
หมอฮานาฟีบอกเล่าถึงเส้นทางการมาเป็นหมอท�าสุหนัต สุหนัตกันจริง ๆ เด็กที่ฉีดยาชาคนแรกจะได้เข้ามาท�าก่อน
ขณะนั่งจัดเตรียมอุปกรณ์ต่าง ๆ บนพื้นพรมสีสด และเรียงล�าดับกันไป เสียงร้องไห้จ้าเริ่มดังขึ้นอีก ทักษะการ
แม้จะมีค�าน�าหน้าว่าหมอ แต่หมอฮานาฟีไม่ได้ศึกษา พูดหลอกล่อเด็กและผู้ปกครองเริ่มท�างานอีกครั้ง
การท�าสุหนัตตามหลักสูตรปริญญาแพทย์แผนปัจจุบัน หาก “ปีหน้าค่อยมาตัด ตอนนี้แค่ล้างไว้ก่อน”
เป็นหมอบ้านที่ศึกษาและสืบทอดมรดกความรู้ของบรรพบุรุษ “เมื่อกี้ฉีดไปแล้วไง ไม่ต้องฉีดแล้ว แค่เช็ดเฉย ๆ”
จากรุ่นสู่รุ่นจนเชี่ยวชาญ ถือได้ว่าเป็นหมอท�าสุหนัตอันดับ “แม่ซื้อของเล่นให้หรือยัง อยากได้สีอะไร ท�าเสร็จแล้ว
ต้น ๆ ของประเทศไทย ด้วยชื่อเสียงจากประสบการณ์กว่า เดี๋ยวให้แม่พาไปซื้อเลย”
๒๒ ปี และจ�านวนคนที่ผ่านมือหมอมาแล้วไม่ต�่ากว่าสามรุ่น “ถ้าร้องจะไม่ได้ปืนนะ” และอีกสารพัดค�าปลอบ แต่
หรือคร่าว ๆ ไม่น้อยกว่า ๔.๕ หมื่นคน หมอหนุ่มผิวเข้มนิสัยเป็นกันเองบอกว่าวิธีนี้ไม่ใช่จะใช้ได้กับ
ชายหนุ่มหน้าดุแต่ใจดีย้อนความหลังว่า “เพราะพ่อแม่ เด็กทุกคน เพราะบางคนแค่เข้ามาก็ร้องแล้ว ไม่ยอมฟังอะไร
กลัวลูกเจ็บทุกคน เราต้องท�ายังไงก็ได้ให้เสร็จไวที่สุด เลือด เด็กบางคนถามว่าเจ็บไหม ตอบว่าไม่เจ็บ แต่ร้องเพราะ
ออกน้อยที่สุด และให้เด็กร้องน้อยที่สุด” ความกลัว เขาจึงบอกว่า “เด็กส่วนมากถ้ายอไม่อยู่ก็ต้อง
ครอบครัวหมอฮานาฟีจึงพัฒนาวิธีการและเทคนิคการ พูดขู่ไปเลย”
ท�าสุหนัตเรื่อยมา จากเดิมรุ่นคุณปู่ท�าแบบเย็บแผล แต่พบ ระหว่างที่พูดเล่นชวนเพลิน สองมือ สมอง และสติก็ยัง
ปัญหาเวลาเลือดออกจะแก้ไขยาก แผลที่เย็บไว้ไม่ยืดหยุ่น ท�าหน้าที่ หมอเริ่มเช็ดท�าความสะอาดบริเวณหนังหุ้มปลาย
ล�าบากตอนตัดไหม จึงคิดวิธีการใหม่เปลี่ยนมาใช้การตัด อวัยวะเพศ จากนั้นใช้ที่หนีบทองเหลืองคีบหนังไว้ยาว
แปะแทน โดยอาศัยหลักธรรมชาติให้แผลสมานตัวเอง ประมาณหนึ่งข้อนิ้ว แล้วใช้มีดโกนตัดหนังออก พันผ้า
อุปกรณ์หลัก ๆ ที่หมอบ้านใช้ก็เป็นเครื่องมือแพทย์สมัย แปะแผลไว้ และติดปลาสเตอร์ชิ้นเล็ก ๆ กันผ้าหลุดเป็น 127
ใหม่ เช่น เข็มฉีดยา ยาชา มีดโกน ยาแก้ปวด ยาแก้อักเสบ ขั้นตอนสุดท้าย
ฯลฯ แต่อุปกรณ์ที่ต่างจากแพทย์แผนปัจจุบันคือผ้าแปะแผล ผ้าที่พันแต่ละชั้นทายาช่วยรักษาแผลไว้ ผ้าชั้นสุดท้าย
กับที่หนีบทองเหลืองคู่กายหมอ มียาที่มีส่วนผสมของน�้ามันช่วยกันน�้าเข้าแผล เพราะในการ
เมื่อหมอฮานาฟีจัดเตรียมอุปกรณ์ทุกอย่างพร้อม ดูแลแผลหลังท�าสุหนัตต้องพยายามแช่อวัยวะเพศในน�้าหรือ
เจ้าหน้าที่ของมัสยิดจึงประกาศเรียกชื่อเด็กชายที่ได้คิว ท�าให้เปียกบ่อย ๆ เท่าที่จะท�าได้ เช่นตอนอาบน�้าทุกวัน
๑๐ คนแรกมาต่อแถวเพื่อฉีดยาชาก่อน พ่อแม่จะพาเด็ก หมอฮานาฟีให้เหตุผลว่าเพราะแผลจะมีน�้าเหลืองไหล ถ้า
ไปนอนบนพื้นที่ปูผ้ารองไว้ หมอฮานาฟีและผู้ช่วยสองคนจะ ปล่อยให้น�้าเหลืองแห้งเป็นสะเก็ดเกาะที่แผล เมื่ออวัยวะเพศ
ช่วยกันจับมือและขาของเด็กไว้กันเด็กดิ้นเพราะอาจเกิด ยืดหดตัว สะเก็ดจะยึดแผลไว้และท�าให้เจ็บ วิธีการตัดแปะ
อันตรายหรือเจ็บมากขึ้น แม้เป็นช่วงเวลาที่น่าหวาดหวั่น แต่ และดูแลแผลด้วยการแช่น�้านี้สะดวกและง่ายต่อการรักษา
ด้วยวาทศิลป์และอารมณ์ขันของหมอฮานาฟีกับผู้ช่วยที่คอย แผลสวยและหายไวมาก เพียง ๕ วันก็แกะผ้าพันแผลออก
ชวนเด็กคุยและพูดแซวเล่นอยู่ตลอดก็ช่วยสร้างบรรยากาศ ได้แล้ว
ผ่อนคลายให้เด็กลืมความกลัวและความเจ็บ ผ่านไปไม่ถึง ๑๐ นาทีเมื่อแปะปลาสเตอร์ชิ้นสุดท้าย
หมอก็พูดแซวเล่นปลอบประโลมให้เด็กสบายใจส่งท้ายว่า
“เงยขึ้นมาดูซิ จู๋ยังอยู่ไหม” ก่อนทั้งห้องจะเต็มไปด้วย
รอยยิ้ม และเสียงหัวเราะแทนเสียงร้องเมื่อครู่
ซ้ายบน แพทย์แผนใหม่ ดูเหมือนว่าการท�าสุหนัตเป็นเรื่องยากและต้องระมัดระวัง
สาธิตการเปลี่ยนผ้ากอซ มากเป็นพิเศษ แต่หมอฮานาฟีบอกว่าที่ยากและส�าคัญกว่า
พันอวัยวะเพศเพื่อล้างแผล
ซึ่งเป็นวิธีดูแลรักษาแผล ตอนขริบคือการพูด พูดอย่างไรให้คลายความกังวลให้
หลังการขริบ สบายใจขึ้นทั้งเด็กและผู้ปกครอง หมอต้องใช้หลักจิตวิทยา
และความอดทนสูงมาก เพราะไม่ใช่ว่าเด็กร้องด่าแล้วจะ
ซ้าย แผ่นยาสมานแผล โมโหตามไปด้วย
ส�าลี และปลาสเตอร์
ใช้ป้องกันการอักเสบ ประสบการณ์จะสอนว่าควรพูดและรับมือกับสถานการณ์
ตามวิธีของหมอบ้าน ต่าง ๆ อย่างไร แต่กว่าจะมาถึงจุดนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย > ๑๓๐
พฤษภาคม ๒๕๖๑
