Page 27 - Skd 298-2552-12
P. 27
ชิน้ สว่ นเคร่ืองประดบั
ทำ� จากงาช้าง
มลี ายแกะสลกั ทั้งทีเ่ ป็น
จุดกระจาย เป็นเสน้ จดุ
และเปน็ เสน้ รอบวงก�ำไล
(ภาพ : บณั ฑิต สมประสงค์)
ลูกปัดทรงกระบอก ลูกปัดแบน ลูกปัดทรงกรวย ลูกปัดอกี กลุม่ หน่งึ ทพี่ บจากการขุดคน้ เป็นลกู ปดั ลกู ปดั หนิ รูปวัว
หรือทรงถังเบียร์ ลูกปัดแท่งสี่เหล่ียม และลูกปัด ท�ำจากเปลือกหอย ลูกปัดกลุ่มน้ีมีขนาดเล็กมาก
รูปสัตว์ (น่าจะเป็นวัวและพบเพียง ๑ ลูก) ซึ่งเป็น ถ้าไม่สังเกตดี ๆ อาจถูกท้ิงไประหว่างการขุดค้น (ภาพ : Alison Carter)
ลูกปัดแบบท่ีไม่ค่อยพบ นอกจากน้ีลูกปัดหินเหล่าน ้ี แต่ข้าพเจ้าก�ำชับให้ทีมงานขุดค้นท�ำการร่อนดินด้วย
มที งั้ ทอี่ ยใู่ นสภาพสมบรู ณแ์ ละแตกหกั ลกู ปดั บางลกู ตะแกรงถ่ีขนาด ๑/๑๖ นิ้ว ซ่ึงถี่พอ ๆ กับตะแกรง
เป็นชิ้นส่วนก�ำไลหินที่แตกหักแล้ว แต่ถูกน�ำมาเจาะรู ร่อนน�้ำกะทิ จึงพบลูกปัดดังกล่าว ส่วนมากพบรวม
ร้อยรวมกับลูกปัดอื่น ลักษณะเช่นน้ีอาจแสดงว่า กันเปน็ กระจกุ บริเวณหนา้ อกและลำ� ตวั ของผู้ตาย
ลูกปัดเป็นทรัพย์สินที่ทรงค่ามากในสังคมมนุษย์
ยุคโน้น เพราะขนาดแตกหักหรือชำ� รุดแล้วยังถูกเก็บ ก�ำไล มีท้ังก�ำไลแขน ก�ำไลข้อมือ และก�ำไล
รกั ษาและนำ� มาใช ้ นา่ สงั เกตดว้ ยวา่ ลกู ปดั หนิ กลมุ่ น้ี ขอ้ เทา้ ทำ� จากวสั ดหุ ลายชนดิ เชน่ หนิ ส�ำรดิ (โลหะ
ทำ� จากหนิ ทบึ แสงและแรห่ ลายชนดิ ทหี่ ายากในทอ้ งถนิ่
เช่น โมรา โมกุล เซอรเ์ พนทีน และเนไฟรต์
นอกจากลูกปัดหินแล้ว ข้าพเจ้ายังพบลูกปัดแก้ว
สีฟ้าอมเขียว และลูกปัดแก้วใส ซ่ึงคล้ายกับลูกปัด
ท่ีพบในแหล่งโบราณคดีเขาสามแก้ว จังหวัดชุมพร
ซึ่งเป็นแหล่งผลิตลูกปัดแก้วโบราณท่ีสำ� คัญแห่งหนึ่ง
ในประเทศไทย และเป็นไปได้ว่าลูกปัดแก้วที่พบใน
แหล่งโบราณคดีพรหมทินใต้ผลิตโดยชุมชนโบราณที่
เขาสามแก้วกอ่ นถกู นำ� เขา้ มาท่ีพรหมทินใต้
ฉบับท่ี ๒๙๘ ธนั วาคม ๒๕๕๒ นิตยสารสารคดี 27
