Page 42 - Skd 381-2559-11
P. 42
News
ความตายปริศนาของกระเบนราหู
๑ คือเร่ิมเน่า จากนน้ั เรากต็ ามเกบ็ ไปเรอ่ื ย ๆ ทั่ว spp.) ซ่ึงอาศัยอยู่ในทะเล ความยาวสูงสุด
แมน่ �้ำแม่กลอง” ท่ีเคยบันทึกไว้จากส่วนหัวจดหาง ๕ เมตร
ลอยมาตดิ หนา้ บา้ นคะ่ อยบู่ รเิ วณหนา้ วดั ความกว้าง ๒.๕-๓ เมตร น�้ำหนัก ๖๐๐
บางพรหม สงสัยจะหมดแม่นํ้าแม่กลองแล้ว บางกรณีที่ซากกระเบนราหูติดดงผักตบ กโิ ลกรมั
จริง… ยังเก็บกู้ไม่ได้ก็จะโยนขวดพลาสติกท�ำ
ตอนเย็นในคลองข้างวัดธรรมนิมิตค่ะ สัญลกั ษณ์ไว้ ทกุ วันน ้ี International Union for Con-
และนา่ จะลอยไปแลว้ เพราะน�ำ้ ก�ำลังข้ึน... servation of Nature หรอื IUCN จดั ใหก้ ระเบน
ผมเริ่มทนไม่ได้แล้วนะครับ เห็นแล้ว ระหว่างวันท่ี ๘-๑๐ ตุลาคม ช่วงระยะ ราหมู ีสถานภาพใกล้สญู พนั ธุ์ (endangered)
น�้ำตาจะไหล ผมขับเรือผ่านหลายตัวแล้วนะ ๑๒ กิโลเมตรต้ังแต่วัดบางกุ้งถึงวัดศรัทธา- ในระดับโลก และใกล้สูญพันธุ์อย่างยิ่ง
ครับ… ธรรม ทมี อาสาสมคั รเกบ็ ซากปลากระเบนราหู (critically endangered) ในประเทศไทย
ภาพและขอ้ ความบรรยายสภาพการตาย ได้ถึง ๒๓ ซาก เมื่อรวมกับกลุ่มอ่ืน ๆ ได้ซาก
ของปลากระเบนราหูในพื้นท่ีแม่น้�ำแม่กลอง ปลากระเบนราหูถงึ ๔๕ ซาก อย่างไรก็ตามกระเบนราหูเป็นสิ่งมีชีวิต
040 จังหวัดสมุทรสงคราม ถูกส่งเข้าเฟซบุ๊กกลุ่ม ท่ีมนุษย์รู้รายละเอยี ดนอ้ ยมาก
เป็น ๔๕ ชีวิตท่ีปลิดปลิวของสัตว์น้�ำ
เฉพาะกจิ สมทุ รสงคราม อย่างต่อเนอื่ ง ผู้ลึกลับซึ่งต้องจากไปก่อนเวลาอันควร และ วิฑูรย์เล่าหลังลงพ้ืนท่ีเก็บซากกระเบน
นับตั้งแต่ปลายเดือนกันยายน ๒๕๕๙ ไมม่ ใี ครร้ชู ัดถงึ สาเหตุการตาย ราหูด้วยความหดห่ใู จว่า “เราเห็นมันลอยอยู ่
แล้วที่ชาวแม่กลองพบซากปลากระเบนราหู เยอะมาก แทบจะท่ัวแม่น้�ำ พวกตายใหม่ ๆ
ตายอย่างเปน็ ปรศิ นา ๒ จะนอนคว่�ำเห็นหลังด�ำ ๆ ถ้าตายหลายวัน
ขณะท่ีทางการยังไม่ก�ำหนดมาตรการ จะเริ่มหงายท้อง เราเจอทั้งพวกที่เพิ่งตาย
ใด ๆ รุ่งเช้าของวันท่ี ๘ ตุลาคม ซากกระเบน ตามธรรมชาติแล้วกระเบนราหูที่อาศัย ตายหลายวัน จนถึงก�ำลังเน่าเปื่อย บางตัว
ราหหู ลายซากเรม่ิ เนา่ เหมน็ ชาวบา้ นกลมุ่ หนงึ่ อยู่ในแม่น้�ำแม่กลองจะไม่ค่อยปรากฏตัวให้ ยังไม่ตายว่ายหนีเข้าไปในคลองเล็ก บางตัว
จึงรวมตวั กันออกมาเก็บ เห็น นักตกปลาอาจพบบ้าง ขณะชาวบ้าน ไปตายในคลองเลก็ ก็ม”ี
วิฑูรย์ ทองก้อน แกนนำ� คนหน่ึงเล่าว่า แถบน้ันแทบไม่รู้เลยว่าในแม่น�้ำแห่งน้ีมีปลา
“ชาวแม่กลองเห็นกระเบนราหูตายต้ังแต่วันท่ี กระเบนราหอู ยเู่ ป็นจ�ำนวนมาก ซากกระเบนราห ู ๒๓ ซากทที่ างกลมุ่ เกบ็
๒๙ กันยายน ถึงวันท่ี ๕ ตุลาคมมีคนถ่ายรูป ได้นั้นซากเล็กสุดกว้างประมาณ ๘๐ เซนติ-
โพสต์เยอะมาก ถ่ายกันไปถ่ายกันมา ซาก กระเบนราหมู ชี อ่ื วทิ ยาศาสตรว์ า่ Himan- เมตร ใหญ่สุดกว้างราว ๓.๕ เมตร มากกว่า
ปลาก็ลอยไปลอยมา เราคิดว่าต้องเก็บซาก tura chaophraya เน่ืองจากพบคร้ังแรกใน ความยาวสูงสดุ ทีเ่ คยบนั ทกึ ไว้
เพอ่ื นบั จำ� นวนดว้ ย” แม่น้�ำเจ้าพระยา เป็นสัตว์เฉพาะถิ่นของเกาะ
แรงจูงใจอีกอย่างหน่ึงคือใกล้ถึงวันหยุด บอร์เนียว ประเทศอินโดนีเซีย แม่น้�ำโขง “ยังมีกระเบนราหูสองตัวที่หนีรอดออก
เสาร์-อาทิตย์ ทุกคนรู้ดีว่าจะมีนักท่องเท่ียว แมน่ ำ้� ในประเทศกมั พชู า รวมทง้ั แมน่ ำ้� ในภาค สู่ปากอ่าวไทย คนเจอแถวนาโคกกับบ้าน
มานง่ั เรอื ชมหงิ่ ห้อยจำ� นวนมาก กลางของประเทศไทย เช่น แม่น้�ำเจ้าพระยา บางบ่อ แสดงว่าปลาออกจากแม่นำ้� แม่กลอง
หลังประสานงานกับสถานีวิจัยประมง แม่น้�ำบางปะกง แม่นำ้� แม่กลอง สาเหตุที่ได้ แลว้ วา่ ยไปทางสมทุ รสาคร ไมไ่ ดไ้ ปทางคลองโคน
สมทุ รสงคราม วา่ จะใชว้ ธิ ลี ากปลากระเบนขน้ึ ชื่อว่า “ราหู” เพราะล�ำตัวมีลักษณะค่อนข้าง ตามกระแสน้�ำ”
ฝง่ั ตดิ ตอ่ กำ� นนั ผใู้ หญบ่ า้ น ใหช้ ว่ ยขดุ หลมุ ฝงั กลมแบน สีออกด�ำเหมือนราหูอมจันทร์ตาม
กลุ่มอาสาสมัครกอ็ อกเรอื คตขิ องคนโบราณ ตามปรกติแลว้ ปลาชนดิ น้ี ตามธรรมชาตนิ ำ้� ในแมน่ ำ้� แมก่ ลองทไ่ี หล
“จุดแรกที่เราไปคือหน้าวัดจุฬามณี มี จะหาอาหารอยตู่ ามผวิ ดินใต้ท้องนำ�้ ลงสปู่ ากอา่ วจะถกู กระแสนำ้� พดั พาไปทางขวา
คือฝั่งคลองโคนหรือทางจังหวัดเพชรบุรี เป็น
กระเบนราหเู ปน็ ปลากระเบนนำ้� จดื ขนาด กลไกในชว่ งนีซ้ ึ่งชาวประมงรู้ดี
ใหญ่ท่ีสุดในโลก และใหญ่เป็นอันดับ ๒ ของ
โลกรองจากปลากระเบนแมนตา (Manta การทปี่ ลากระเบนราหวู า่ ยไปทางจงั หวดั
สมุทรสาครซ่ึงอยู่ตรงข้ามท�ำให้มีคนต้ังข้อ
สังเกตว่ามนั หนจี ากน�้ำในแม่น�้ำแม่กลอง
พระแจง้ วา่ มหี นง่ึ ซาก กเ็ หมอื นสว่ นใหญท่ พ่ี บ
Living Green
