ภาพ "หมูหริ่ง" จากบทความ "บันทึกนักเดินทาง"
โดย สมิทธิ์ สุติบุตร์

    คุณไพโรจน์ไม่ใช่ศิษย์เก่า คณะวนศาสตร์ แห่งมหาวิทยาลัย เกษตรศาสตร์ ไม่ใช่ศิษย์เก่า โรงเรียนป่าไม้แพร่ แต่คนในกรมป่าไม้ยอมรับ ในความซื่อสัตย์ สุจริต และการเป็นคนตรงไป ตรงมา ของท่านโดยตลอด
    โดยเฉพาะ ความซื่อสัตย์ สุจริต ที่คนในกรมฯ สามารถรับประกันได้ว่า เป็นอธิบดี เพียงไม่กี่คน ในกรมป่าไม้ที่ไม่ "กิน"
    คุณไพโรจน์ เป็นอธิบดีกรมป่าไม้ คนแรกที่เติบโต มาจากข้าราชการป่าไม้ สายอนุรักษ์ ก่อนหน้านี้ อธิบดีกรมป่าไม้ จะมาจากข้าราชการป่าไม้ สายการจัดการป่า หรือพูดภาษาชาวบ้านคือ "สายทำไม้" เป็นส่วนใหญ่
    คุณไพโรจน์มีส่วนสำคัญ ในการเสนอให้ กรมป่าไม้ จัดตั้งกองอุทยานแห่งชาติ และกองอนุรักษ์สัตว์ป่า ซึ่งถือเป็น หน่วยงานที่สำคัญ ในการอนุรักษ์ผืนป่าทั่วประเทศ
    เมื่อประมาณ ๓๐ กว่าปีก่อน คุณไพโรจน์ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ และได้มีส่วนจัดการ ให้เขาใหญ่เป็น อุทยานแห่งชาติ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ มากที่สุด จนได้รับเลือก ให้เป็นอุทยานแห่งชาติ ดีเด่น แห่งหนึ่งของโลก มีชื่อเสียงโด่งดังไปทั่วโลก

    ก่อนที่คุณไพโรจน์ จะเสียชีวิตไม่ถึงเดือน คุณไพโรจน์ แวะมาค้นข้อมูล ที่สารคดี ผมมีโอกาสนั่งคุย เรื่องเก่า ๆ กับท่านเป็นเวลานาน ได้ทราบความจริง ที่ไม่เคยได้ยินมาก่อน หลายเรื่อง
..     ท่านบอกว่าเมื่อราวปี ๒๕๑๗ กองทัพอากาศได้ขอใช้สถานที่ บนยอดดอยอินทนนท์ ทั้งหมด ๒๐๐ กว่าไร่ เพื่อสร้างสถานีเรดาร์ โดยอ้างเรื่องความมั่นคง แต่คุณไพโรจน์ซึ่งเป็น หัวหน้ากอง อุทยานแห่งชาติ ในสมัยนั้น ได้ทำเรื่องคัดค้าน ไม่ยอมให้กรมป่าไม้ ยกพื้นที่บนยอดดอยทั้งหมด ให้กองทัพอากาศ เพราะบริเวณนั้น เป็นป่าต้นน้ำที่สำคัญ ของประเทศ ในที่สุดกรมป่าไม้ จึงยกพื้นที่ให้กองทัพอากาศเพียง ๖ ไร่ ดังที่เห็นอยู่ทุกวันนี้
    หากวันนั้น คุณไพโรจน์ไม่คัดค้าน วันนี้ประชาชนอย่างเรา คงไม่มีโอกาส ได้สัมผัส ป่าดึกดำบรรพ์ กุหลาบพันปี หรือข้าวตอกฤาษี บนดอยอ่างกาอย่างแน่นอน ทว่าสิ่งที่คุณไพโรจน์ ได้รับในเวลานั้น คือ ถูกใส่ร้าย ว่าเป็นแนวร่วม ของนักศึกษาฝ่ายซ้าย
    หลังรัฐประหาร เมื่อวันที่ ๖ ตุลาคม ๒๕๑๙ ฝ่ายทหาร ได้กล่าวหา คุณไพโรจน์ว่า เป็นผู้อนุญาต ให้นักศึกษาฝ่ายซ้าย ใช้อุทยานแห่งชาติภูกระดึงเป็นที่ชุมนุม ปลุกระดมนักศึกษา ให้นิยม ในลัทธิคอมมิวนิสต์ สนับสนุน ให้นักศึกษา ประท้วงสถานีเรดาร์ บนดอยอินทนนท์ และคอยอำนวยความสะดวก ในการชุมนุม ทางการเมือง ของนักศึกษา เสมอมา
    ผลก็คือ กระทรวงเกษตร และสหกรณ์ รับคำบัญชา จากฝ่ายทหาร ออกคำสั่งย้าย คุณไพโรจน์ จากหัวหน้ากอง อุทยานแห่งชาติ ไปเป็นผู้ตรวจการป่าไม้ สมใจปรารถนา ของผู้มีอำนาจ ในยุคนั้น

    บางครั้ง แนวทาง การอนุรักษ์ป่าไม้ ของท่าน อาจจะแตกต่าง จากแนวทาง การอนุรักษ์ของกลุ่มอื่น
    แต่สิ่งที่ต้องขอคารวะให้ ก็คือ จิตใจที่รัก และหวงแหนผืนป่า และธรรมชาติ อย่างจริงจัง เป็นเวลายาวนาน แม้กระทั่ง เกษียณอายุราชการ ไปนานแล้ว ก็ยังคงทำงาน ด้านอนุรักษ์อย่างต่อเนื่อง
    คนที่มีความปรารถนาดีต่อสังคม ทำงานอย่างจริงจัง และซื่อสัตย์ ต่ออุดมการณ์ของตัวเองตลอด ไม่ว่าจะอยู่ฝ่ายใด ผมเคารพเสมอครับ

...............วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์
...............Vanchai@Sarakadee.com
...............vanchait@hotmail.com