Page 177 - Skd 381-2559-11
P. 177
พลงั ความเงียบ
The Spirit of Silence
จอห์น เลน เขยี น
สดใส ขันติวรพงศ ์ แปล
ส�ำ นกั พมิ พ์สวนเงินมมี า
เมื่อสัมผัสความเงียบ ดูเหมือนเวลาจะหยุดน่ิง เพราะในห้วง ไม่ง่ายที่เราจะเห็นสิ่งที่อยู่ตรงหน้าตามความเป็นจริง ภาวะ
แห่งความเงียบนั้นเราไม่กังวลกับอนาคต ในความเงียบ เรากลับมา เช่นน้ีเกิดจากความเงียบภายในจิตใจ เมื่อสงบจะพบว่าส่ิงต่าง ๆ ที่
เป็นมนุษย์ ไมใ่ ชผ่ บู้ รโิ ภค แสดงตัวอยู่ตรงหน้ามีความอัศจรรย์และเป็นรางวัลของการได้เห็น
เม่ือใส่ใจ เคารพและให้เกียรติคนตรงหน้า ดอกไม้ตรงหน้า ถ้วยชาม
ความเงยี บเปน็ สงิ่ จำ� เปน็ ตอ่ การดำ� เนนิ ชวี ติ ทสี่ ขุ สงบ ในวฒั นธรรม ตรงหน้า ทั้งหมดน้ีล้วนมอบความสงบและความสุขแก่เราได้โดย
ญ่ีปุ่นมีความสงบสอดประสานอยู่ในวิถีชีวิตต้ังแต่พิธีชงชา ละครโนะ ไม่ต้องไขว่ควา้ สิ่งอื่นใด
กฬี ายงิ ธน ู การเขยี นพกู่ นั ไลเ่ ลยไปถงึ สวนเซน็ ซงึ่ นอกจากการจดั วาง
องคป์ ระกอบอนั เรยี บนงิ่ แลว้ สงิ่ ทขี่ าดไมไ่ ดอ้ ยา่ งยงิ่ คอื ความเงยี บ ชว่ ง โทมัส เมอร์ตัน นักบวชคาทอลิกชาวอเมริกันกล่าวว่า “ย่ิงผม
เวลาเหล่านัน้ ผรู้ ว่ มกจิ กรรมยอ่ มเข้าสู่ภาวะของปจั จบุ นั ขณะ กา้ วเขา้ ไปอยกู่ บั ความวเิ วกมากเทา่ ใด ผมยงิ่ เหน็ ความดขี องสง่ิ ทงั้ หลาย
มากข้ึนเท่าน้ัน” นี่เองคือส�ำนึกขอบคุณซ่ึงหายไปจากชีวิตธรรมดา
นกั บวชเตา๋ ในประเทศจนี ปลกี วเิ วกสยู่ อดเขาเพอ่ื ฝกึ ฝนรำ�่ เรยี น เรามองหาสิง่ ใหม่เสมอ ทง้ั ท่ีสงิ่ ท่ีมีอยกู่ ็ลว้ นน่าชื่นชมยินดี
สงิ่ ท่เี ต๋าสอน นน่ั คือให้ลดความอยากและใชช้ ีวิตอยา่ งสงบ
เมอ่ื รจู้ กั ชน่ื ชมยนิ ด ี เรายอ่ มมเี มตตากรณุ ามากยงิ่ ขนึ้ อจิ ฉารษิ ยา
ในโลกตะวันตกก็มีผคู้ นมากมายหลกี ลจ้ี ากอึกทกึ ในเมอื งใหญ่ น้อยลง แล้วความสัมพันธ์ระหว่างกันย่อมดีขึ้นตามไปด้วย เราเศร้า
สู่สถานที่ท่ีได้กลั่นกรองว่าส่ิงใดคือชีวิตจริง เฮนรี เดวิด ทอโร ผู้ปลูก หมองและรู้สึกขาดแคลนเพราะแยกตัวออกจากกัน เมื่อแยกกันเป็น
กระทอ่ มรมิ บงึ วอลเดนในปา่ ใหญใ่ กล ้ ๆ เมอื งคองคอรด์ แมสซาชเู ซตส์ หนึ่งหน่วยต่อหนึ่งหน่วย เราจึงต้องเอาชนะคะคานแทนที่จะพึ่งพา
กลา่ ววา่ “สงิ่ ใดทไี่ มใ่ ชช่ วี ติ กข็ จดั มนั ออกไป ถากถาง ฟาดฟนั ตอ้ นชวี ติ อาศัย ชวี ติ ท่ีรีบเรง่ และอึกทกึ ยากท่จี ะอ่อนโยน
จนติดมุม ลดทอนให้เหลือน้อยที่สุด และถ้านั่นคือความเลิศประเสริฐ
ผมกจ็ ะร้ไู ดด้ ว้ ยประสบการณ”์ หากชีวิตที่มีคุณค่าคือชีวิตสุขสงบ สิ่งหน่ึงที่จ�ำเป็นคือการเป็น
อิสระจากเสียงเร้ามากมายเหล่านั้น เสียงท่ีบอกให้เราเป็นอะไรบาง
ขณะท ่ี ปอล เซซาน จติ รกรเอกผทู้ นี่ กั เสพงานศลิ ปต์ า่ งยกยอ่ ง อย่าง ให้เราดีกว่าคนบางคน ให้เราอยากได้ส่ิงน้ันส่ิงน้ี นี่ต่างหากคือ
ในฝีแปรงกลับกล่าวว่า “ท�ำงานอย่างไม่สนใจใคร ไปให้ถึงความเป็น ความสำ� เรจ็ ในการใช้ชีวิต
เลิศ นี่ควรเป็นเป้าหมายของศิลปิน” ความเป็นเลิศในความหมาย
ของเขาไมใ่ ชก่ ารเขยี นภาพในลกั ษณะเรยี กรอ้ งความสนใจวา่ “มองฉนั ส”ิ อสิ ระนน้ั เปน็ สง่ิ ทพ่ี ดู งา่ ยแตท่ ำ� ยาก จรงิ อยวู่ า่ ชวี ติ ทแี่ ทค้ อื การ
แตเ่ ขยี นภาพเพอื่ บอกวา่ “นไ่ี ง” ตามทเี่ หน็ สง่ิ นนั้ ตรงหนา้ ไมต่ า่ งจาก เป็นอิสระท่ามกลางเสียงครึกโครมโหมกระหน่�ำ แต่การจะท�ำได้มิใช่
กวบี าโชผูเ้ ขยี นไฮกุเพ่อื แสดงความจรงิ ของส่ิงท่อี ยู่ตรงหน้า เรอ่ื งงา่ ย เราจงึ ตอ้ งการความเงยี บบางหว้ งขณะเพอ่ื เปน็ อสิ ระจากเสยี ง
โกลาหลเหล่านั้น เพอื่ มีหว้ งเวลาซ่งึ มีคุณภาพมากกวา่ ปริมาณ
สระโบราณ
กบกระโดด ในสถานท่ีสงบเงียบไร้ผู้คน เม่ือไม่ตกเป็นเป้าสายตาใคร ไม่
น�ำ้ กระเซ็น ต้องเปรียบเทียบแข่งขัน ความทะนงตนย่อมจางลง ความอ่อนน้อม
ถ่อมตนย่อมมากขึ้น ค่อย ๆ กลับสู่ส่ิงท่ีเราเป็นจริง ๆ มิใช่มายาจาก
สง่ิ เรา้ เหลา่ นน้ั ถงึ ทสี่ ดุ แลว้ เรามไิ ดด้ งี ามกวา่ ใคร และใครกม็ ไิ ดด้ งี าม
กวา่ เรา เมอื่ ไม่มีเสียงแห่งการเปรียบเทยี บ
นกั บวชอาจหลกี ลโ้ี ลกขน้ึ สยู่ อดเขา แตป่ ถุ ชุ นอยา่ งเรา ๆ ลำ� พงั
แค่ได้ใช้เวลาอันสงบเงียบบ้างในแต่ละวัน ย่อมพาตัวเองกลับสู่ “การ
อยอู่ ยา่ งถกู ตอ้ ง” ไดอ้ กี ครง้ั โดยไมต่ กเปน็ ทาสของเสยี งอกึ ทกึ ทพ่ี ยายาม
กระตุน้ เร้าความโลภตา่ ง ๆ นานา
หากความโลภน�ำไปสู่ความเศร้า เราควรมีเวลาทบทวนความ
โลภนน้ั เสียบ้าง
ถงึ ทส่ี ดุ แลว้ ในหว้ งความเงยี บเราอาจพบวา่ ชวี ติ ทม่ี คี ณุ คา่ มไิ ด้
ต้องการมากไปกว่าท่ีมีอยู่ และเร่ืองท่ีเราก�ำลังเศร้า แท้จริงแล้วเป็น
เพราะถูกกระต้นุ โดยเสียงเร้าแหง่ การสะสมบางสิง่
ปริมาณสิ่งท่ีอยากสะสมย่อมเทา่ กบั ปรมิ าณน�้ำตา
พฤศจิกายน ๒๕๕๙ 175
