Page 92 - Skd 298-2552-12
P. 92
จติ วทิ ยา นายแพทยป์ ระเสรฐิ ผลติ ผลการพิมพ์
แพนิก
ถัดจากเครียด ประสาท ก็มาถึงแพนิก แพนิกมาจากค�ำว่า คนพลกุ พลา่ น อากาศถา่ ยเทไมส่ ะดวก เชน่ ตลาด หา้ งสรรพ-
panic เป็นได้ท้ังอาการและโรค เป็นแต่ละครั้งเรียกว่า สนิ คา้ ขณะทบี่ างคนไมย่ อมยนื ในทโี่ ลง่ กวา้ งเวงิ้ วา้ งจนเกนิ ไป
แพนิกแอตแท็ก (panic attack) ถ้าเป็นบ่อยๆ ก็เรียกว่า เชน่ กลางสนามหญา้ รมิ ทอ้ งนา หรอื กลางสนามฟตุ บอล ฯลฯ
โรคแพนิก (panic disorder)
นักฟุตบอลท่ีมีแพนิกแอตแท็กบ่อยๆ จึงเป็นผู้ป่วยท่ี
ผปู้ ว่ ยแพนกิ มกั บรรยายอาการของตนเองวา่ ใจสนั่ แนน่ น่าเห็นใจ พนักงานออฟฟิศที่ต้องใช้ลิฟต์ทุกวันก็น่าเห็นใจ
หน้าอก หายใจไม่ออก และรู้สึกเหมือนจะตาย จะเห็นว่า คนทต่ี อ้ งขบั รถไปทำ� งานทกุ วนั กล็ ำ� บาก อาการหรอื โรคแพนกิ
ล�ำพังอาการ ๓ อย่างแรก คือ ใจสั่น แน่นหน้าอก หายใจ ที่เล่ามาน้ีเกิดได้ทั้งกับผู้ชายและผู้หญิง แต่โดยส่วนตัวผมพบ
ไม่ออก อาจเกิดกับใครก็ได ้ แต่ถ้ามีความรู้สึกว่าตนเองกำ� ลัง ผู้ป่วยชายมากกว่า นอกจากนี้ยังพบว่าพ่อค้าเร่ท่ีขับรถไป
จะตายร่วมด้วย จึงน่าสงสัยว่าผู้ป่วยมีประสบการณ์แพนิก ขายของตามจังหวัดต่างๆ ก็มีอาการเช่นนี้มากพอสมควร
แอตแทก็ เลยทีเดียว
เมื่อถามผู้ป่วยซ้�ำว่า เพียงแค่รู้สึกว่าจะตายหรือคิดว่า แพนกิ เปน็ อาการประหลาดชนดิ หนงึ่ จติ แพทยท์ ท่ี ำ� งาน
จะตายจริงๆ ส่วนใหญ่ตอบว่า คิดว่าจะตายจริงๆ และรู้สึก มานานหลายปีก็ยังคงรู้สึกมหัศจรรย์ใจเวลาพบผู้ป่วยใหม่ๆ
กลวั มาก ความกลวั นจ้ี ะฝงั แนน่ อยใู่ นใจผปู้ ว่ ยและเปน็ ตน้ เหตุ ถา้ มไิ ดเ้ รยี นมาโดยตรงและพบผปู้ ว่ ยจรงิ ๆ กค็ งไมอ่ ยากเชอ่ื วา่
ใหเ้ กดิ อาการแพนกิ ในครง้ั ตอ่ ๆ ไป อธบิ ายไดว้ า่ เพราะกลวั จะ โลกมนุษย์ใบนี้มีอะไรแปลกประหลาดแบบน้ีด้วย กล่าวคือ
เปน็ อกี กลวั ว่าจะตาย กลวั ไปล่วงหน้า แล้วก็จะเปน็ อกี ผู้ป่วยส่วนใหญ่ดูปรกติดีทุกอย่าง ผู้ป่วยชายจ�ำนวนมากก็ดู
แข็งแรงมาดแมนสมชาย แต่งกายก็เรียบร้อยภูมิฐาน พูดจา
ดังน้ันอาการส�ำคัญของแพนิกจึงมิใช่อาการผิวเผินอย่าง ก็เสียงดังฟังชัด ตอบค�ำถามตรงประเด็น เล่าเร่ืองราวได้ดี
เช่นเครียด ประสาท ใจสั่น แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก แต่ กิริยาก็สงบ มิได้มีอาการกระวนกระวายหรือลุกล้ีลุกลนแต่
อาการส�ำคัญมักเป็นเร่ืองของความกลัวไปล่วงหน้าและความ อยา่ งใด แตผ่ ปู้ ว่ ยทา่ ทางดเี หลา่ นจี้ ะไมย่ อมไปไหนไกลๆ และ
รสู้ กึ วา่ ถา้ เปน็ แลว้ จะตอ้ งตายแนๆ่ ความกลวั และความรสู้ กึ นี้ ไม่ไปในสถานที่ท่ีเอ่ยมาข้างต้น พวกเขาจะบรรยายให้ฟังว่า
ท�ำให้ผปู้ ่วยไม่คอ่ ยอยากเสี่ยงท่จี ะไปไหน โดยเฉพาะไปในที่ท่ี ตอนที่เกิดแพนิกแอตแท็กนั้นน่ากลัวเพียงใดและเหมอื นใจจะ
ถ้าเกิดเหตุข้ึนมาจริงๆ ละก็ จะโกลาหลมากหรือไม่มีคนช่วย ขาดเสยี ใหไ้ ด้อย่างไร
ชีวิต
ท่ีน่าเห็นใจคือคนรอบข้างรวมทั้งคู่สมรสมักไม่เข้าใจ
ผู้ป่วยท่ีมีแพนิกแอตแท็กบ่อยๆ มักไม่พาตัวเองไปอยู่ใน ผู้ป่วยเหล่าน ้ี นานๆ คร้ังผู้ป่วยถึงโชคดีได้พบคู่สมรสท่ีเข้าใจ
ที่ปิดล้อมหรืออึดอัดเช่นในลิฟต์ บางคนไม่ยอมขึ้นเครื่องบิน ความรสู้ กึ ของตน อยา่ งทบ่ี อกวา่ ดภู ายนอกผปู้ ว่ ยไมเ่ ปน็ อะไร
บางคนไมย่ อมขน้ึ รถโดยสาร และบางคนไมย่ อมขนึ้ แมก้ ระทงั่ เลย ทำ� งานไดต้ ามปรกติทุกวนั แตจ่ ะมีขอ้ จ�ำกัดของชีวติ บาง
รถส่วนตัว คนท่ีขับรถได้อาจจะไม่ยอมขับรถอีก หรือถ้าจะ ประการเล็กๆ น้อยๆ ท่ีสร้างความร�ำคาญให้แก่คู่สมรส เช่น
น่ังรถหรือขับรถก็ต้องมีเพ่ือนนั่งไปด้วยและมักไม่ยอมไปไหน ไม่ยอมขับรถไปไหนมาไหนคนเดียว ไม่ยอมเข้าห้างสรรพ-
ไกลจนเกินไป บางคนไม่ยอมพาตัวเองเข้าไปในสถานท่ีที่มี
100 นิตยสารสารคดี ฉบบั ที่ ๒๙๘ ธนั วาคม ๒๕๕๒