Page 93 - Skd 298-2552-12
P. 93
สินค้า เพียงเท่านี้ลางทีก็สร้างความหงุดหงิดให้แก่คู่ชีวิตเป็น ไปล่วงหน้าอีกแล้วหรือลืมไปแล้วว่าความรู้สึกกลัวตายและ
อันมาก ดังนั้นคู่สมรสส่วนหน่ึงจึงมีท่าทีอิดหนาระอาใจกับ จะตายให้ได้น้ันเป็นอย่างไร ก็ถึงเวลาท่ีจะลดขนาดของยาลง
คนท่ีนอนด้วยกันทุกวันว่าเป็นอะไรของเขากันแน่ ยิ่งไปกว่า เร่ือยๆ จนหมด แต่ก็พบว่าผู้ป่วยบางรายเป็นฝ่ายไม่ยอม
นั้น เม่ือการรักษายืดเย้ือเนิ่นนานออกไปและพบว่าผู้ป่วยต้อง หยุดยา จะอย่างไรก็ขอกินยาวันละเม็ดเพื่อป้องกันไว้ก่อนก็
กินยาทุกวนั กย็ ่งิ สร้างความไม่พอใจหรอื ร�ำคาญใจแกค่ ่สู มรส ยงั ดี เพราะเจ้าตวั รอู้ ย่คู นเดียววา่ “มนั น่ากลัวมาก”
วา่ เปน็ อะไรนกั หนา
ส�ำหรบั ผปู้ ่วยท่ีเปน็ โรคแพนกิ นานๆ แลว้ ไมร่ ับการรักษา
อย่าลืมว่าภายนอกน้ันดูปรกติทุกอย่าง ผู้ป่วยแพนิกจะ ท่ีถูกต้องมักลงเอยด้วยอาการกลัวท่ีโล่งแจ้งอย่างรุนแรง ดังที่
เสยี ฟอรม์ กต็ อ่ เมอื่ มแี พนกิ แอตแทก็ ถา้ วนั ไหนมแี พนกิ แอตแทก็ เรยี กวา่ agoraphobia ทำ� ใหไ้ มส่ ามารถออกจากบา้ นไปไหน
แลว้ มาโรงพยาบาล กจ็ ะพบวา่ จากผชู้ ายทา่ ทางสมารต์ คนนั้น มาไหนได้โดยง่าย ในผู้ป่วยท่ีอาการหนักจะไม่ออกจากบ้าน
บัดน้ีนั่งพิงพนักเก้าอี้หายใจไม่ออก หน้าเหลืองไปจนหน้าซีด อีกเลย ซ่ึงหากปล่อยไว้จนถึงขั้นน้ีก็จะยากต่อการรักษาเป็น
กริ ยิ าทา่ ทางอยไู่ มส่ ขุ กระวนกระวายขยบั ตวั ไปมา ไมส่ ามารถ อันมาก ผู้ป่วยบางรายจะมีอารมณ์เศร้าซ้อนทับลงไปบน
ตอบคำ� ถามแคลว่ คลอ่ งเหมอื นเดมิ จนกวา่ จะไดร้ บั ยาทถี่ กู ตอ้ ง อาการแพนิก อารมณ์เศร้าน้ีเกิดข้ึนได้ท้ังจากสมดุลของ
และรอยาออกฤทธจ์ิ งึ กลบั คนื สภู่ าวะปรกต ิ แตก่ จ็ ะทง้ิ ความกลวั สารเคมีท่ีท�ำหน้าที่ควบคุมอารมณ์เสียไป หรือเกิดจากการท่ี
ว่าจะเกิดอีกเอาไว้เปน็ เช้อื เพลิงตอ่ ไป คณุ ภาพชวี ิตและสมรรถนะในการท�ำงานลดลง
การรกั ษาโรคแพนกิ จะวา่ งา่ ยกง็ า่ ยยากกย็ าก ทวี่ า่ งา่ ยคอื ประเด็นส�ำคัญของการรักษาโรคแพนิกคือ ผู้ป่วยต้อง
งา่ ยมากทจี่ ะท�ำใหอ้ าการหายไปและงา่ ยมากทจี่ ะท�ำใหไ้ มเ่ ปน็ รู้สึกว่าตนเอง “ควบคุมชีวิต” ของตนได้ จึงเป็นเหตุผลที่ว่า
อีกเลย ท่ีว่ายากคือผู้ป่วยมักจะต้องกินยาต่อเน่ืองนานพอ ผปู้ ว่ ยควรได้รับยาในขนาดท่สี งู พอจนม่นั ใจไดว้ า่ จะกดอาการ
สมควร และสำ� หรบั คนทม่ี อี าการ “กลวั ไปลว่ งหนา้ ” มากๆ ก็ แพนิกหายเป็นปลิดทิ้ง ไม่ต้องโผล่ข้ึนมาหลอกหลอนผู้ป่วย
อาจจะตอ้ งกนิ ยาไปอกี นานแสนนาน ซง่ึ โดยทว่ั ไปแลว้ ตวั ผปู้ ว่ ย อกี เลย ขณะเดยี วกนั แพทยท์ ม่ี ากประสบการณก์ จ็ ะใหย้ าขจดั
เองมกั จะไมค่ อ่ ยมปี ญั หากบั การกนิ ยาหรอื กนิ ยานานๆ เพราะ อาการแพนิกฉุกเฉนิ แก่ผู้ปว่ ยพกติดตัวไว ้ หากรู้สึกวา่ ก�ำลงั จะ
ตนก็เคยล้ิมรสสภาวะเสมือนหนึ่งจะขาดใจตายมาแล้ว และ เริ่มมีอาการหรือเพียงแค่รู้ว่าจะต้องเข้าไปในสถานท่ีท่ีอาจจะ
พบว่าน่าพร่ันพรึงเพียงใด แต่คู่สมรสหรือคนข้างเคียงมิได้ กระตุ้นให้มีอาการ ให้รีบโยนยาเข้าปากทันทีก็จะสามารถ
รู้เร่ืองอะไรด้วย จึงมักไม่เข้าใจ ไม่ให้ก�ำลังใจ ไปจนถึงต่อว่า ป้องกันได้ ท�ำได้เช่นน้ีผู้ป่วยจึงมั่นใจว่าชีวิตเป็นของเรา เรา
วา่ ยงั จะกนิ ยาอยทู่ �ำไม “แขนขากด็ ี สมองกด็ ี เปน็ อะไรไมร่ ุ !” ควบคมุ ได ้ ไมถ่ กู แพนกิ จโู่ จมอยา่ งแนน่ อน และเมอื่ เวลาผา่ น
ไปนานๆ ความม่ันใจก็จะกลบั คนื มาเอง
ผู้ป่วยโรคแพนิกมักไปพบจิตแพทย์มากกว่าแพทย์สาขา
อื่น เพราะรู้สึกว่ามีแต่จิตแพทย์ท่ีเข้าใจอาการของตน ซ่ึงผม เรื่องยากที่สุดของการรักษามักเป็นเรื่องที่ว่าผู้ป่วย
ขออนุญาตเรียนว่า “ก็พอจะเข้าใจ” เพราะจิตแพทย์ไม่เคย ส่วนใหญ่ไม่สบายใจที่จะต้องกินยาในขนาดสูงติดต่อกันเป็น
ประสบด้วยตนเอง อันท่ีจริงเร่ืองนี้เกี่ยวข้องกับจิตใจอยู่บ้าง เวลานาน จงึ มกั ทดสอบหยดุ ยาดว้ ยตนเอง แลว้ กจ็ ะถกู แพนกิ
ก็ตรงเรื่องความกลัวตาย ถ้าผู้ป่วยไม่กลัวตายเสียอย่าง มี จ่โู จมจนกระท่ังเสียขวัญกลบั มาเร่ิมตน้ รักษาใหมท่ กุ รอบไป
ความคิดเร่ืองเวียนว่ายตายเกิด ตายก็ได้ไม่ตายก็ได้อย่างไร
ก็ตายอยู่ดีเช่นนี้ ต่อให้เกิดแพนิกสักครั้งในชีวิตก็ไม่เป็นไร อันที่จริง หากไม่ใช้ยาจะใช้พฤติกรรมบ�ำบัดก็ได้ แต่
ไมก่ ลวั ตายกไ็ ม่กลวั ไปลว่ งหนา้ ก็อย่างว่า ในยุคสมัยท่ีทุกส่ิงทุกอย่างล้วนรวดเร็วไปเสียหมด
มใิ ชเ่ พยี งชวี ติ สว่ นตวั และการงานของผปู้ ว่ ยทร่ี ดั ตวั และรวดเรว็
มียา ๓-๔ ขนานท่ีใช้รักษาโรคน้ีได้ ส่วนใหญ่คุณหมอ ชีวิตส่วนตัวและการงานของจิตแพทย์ประเทศไทยส่วนใหญ่
จะให้ยาในขนาดท่ีสูงพอจะกดอาการแพนิกมิให้เกิดขึ้นมาอีก กร็ ดั ตวั และรวดเรว็ พอกนั ใหท้ ง้ั สองฝา่ ยมาออกแบบพฤตกิ รรม
เพราะเมอ่ื เกดิ ครง้ั หนงึ่ สรา้ งความตน่ื ตระหนกครงั้ หนงึ่ ผปู้ ว่ ย บำ� บดั คงเปน็ เรอ่ื งยากและเสยี เวลาเปน็ อนั มาก ผปู้ ว่ ยสว่ นใหญ่
ก็จะกลัวไปล่วงหน้าอย่างมาก ไม่ยอมไปไหนมาไหนอีกนาน จงึ มกั ลงเอยดว้ ยการรักษาทางยา
หากให้ยาในขนาดที่สูงพอ และนานจนกระท่ังผู้ป่วยไม่กลัว
ใครทค่ี นขา้ งกายเปน็ โรคแพนกิ จะไดร้ จู้ กั เขาดขี นึ้ นะครบั
ฉบบั ท่ี ๒๙๘ ธนั วาคม ๒๕๕๒ นติ ยสารสารคดี 101