กับระเบิด หรือเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า ทุ่นระเบิด บางชนิดคงสภาพอยู่ได้นานกว่า ๗๐ ปี รอคอยทำหน้าที่ของมันอย่างซื่อสัตย์ โดยไม่เคยเลือกว่าเหยื่อของมันจะเป็นเด็กน้อย ผู้หญิง คนแก่ หรือผู้บริสุทธิ์ซึ่งไม่ได้มีส่วนรู้เห็นอะไรด้วยกับการสู้รบ และบางครั้งมันยังเคลื่อนที่ได้อีกด้วย ฟังดูไม่น่าเชื่อ แต่มันเกิดขึ้นแล้วจริงๆ
    สมเกียรติ เชื้อสิงห์ นักปั่นขาเดียวจากหมู่บ้านแสนสุข ผู้สูญเสียขาข้างหนึ่งไปในคืนวันที่ ๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๓๙ เล่าว่า คืนนั้นเขาออกไปส่องกบริมคลอง ขณะเดินเลาะไปตามริมตลิ่ง กับระเบิดลูกหนึ่งก็ปะทุขึ้น ใครจะเชื่อว่ามีกับระเบิดฝังดักไว้ในดินเลนที่น้ำหลากถึงอย่างนั้น กับระเบิดลูกหนึ่งปะทุขึ้น กับระเบิดลูกนั้นทำให้เขาพิการ และยืนยันให้โลกรู้ว่ากับระเบิดเคลื่อนที่ได้เมื่อถูกกระแสน้ำพัดพา..
    วันแรกของขบวนจักรยาน "สร้างสันติภาพ หยุด ! กับระเบิด" นักปั่นขาเดียวเก็บระยะทางไปประมาณ ๖๔ กิโลเมตร ผ่านอำเภอโคกสูง อำเภอตาพระยา แวะพักค้างคืนที่วัดกุดเวียน วัดของชุมชนชื่อเดียวกันซึ่งเป็นหมู่บ้านขนาดใหญ่ ใน ตำบลตาพระยา คนในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นคนส่วยใช้ภาษาเขมรกันเป็นพื้น

    วันที่ ๒ แผนการเดินทางถูกวางอย่างรัดกุม เพราะมีช่วงต้องขึ้นเขาสูงชัน ๓ กิโลเมตร ตรงช่องเขาตะโก อันเป็นส่วนปลายของเทือกเขาพนมดงรัก ที่ทอดกั้นเขตแดนภาคตะวันออกกับภาคอีสาน
    ลุงแดง หรือ วิรัช แอบกลิ่นจันทร์ ผู้อาวุโสจากชมรมจักรยานเพื่อสุขภาพแห่งประเทศไทย ล่วงหน้าขึ้นไปสำรวจเส้นทางแล้วลงกลับมายืนยันว่า จักรยานคันที่ไม่มีเกียร์ให้เอาขึ้นรถบรรทุก ตั้งแต่ตีนเนินเลย เพราะดูความชันของถนนแล้ว รับรองว่ารถชนิดนี้ไม่มีทางปั่นขึ้นไปได้ สร้างความผิดหวังให้แก่เจ้าของรถพอสมควร ด้วยในใจนักปั่นขาเดียวทุกคน คงคาดหวังถึงการพิชิตยอดเนิน
    สำหรับคนที่ใช้จักรยานรุ่นมีเกียร์ให้ลองปั่นขึ้นไปก่อน ปลายเนินแรกอยู่ห่างขึ้นไป ๑ กิโลเมตร หากใครไม่ไหวก็ให้ขึ้นรถบรรทุกได้ที่นั่น ... ถึงจุดนั้นจริง ๆ ไม่มีจักรยานคันไหนยอมขึ้นรถบรรทุก
    ที่สุด รถและคนทั้งหมดก็ผ่านขึ้นมาจนสุดยอดเขา ตรงจุดที่ป้ายข้างทางบอกว่า "เขตจังหวัดบุรีรัมย์" บางคนอาศัยเกียร์เบาปั่นซอยขึ้นมาจนถึง บางคนลงเข็นสลับกับปั่น และบางคนที่ถูกยกจักรยานขึ้นมาตั้งแต่ตีนเนิน แต่นั่นไม่ใช่สิ่งที่ใครใส่ใจหรือให้ความสำคัญ สิ่งที่ทุกคนรู้สึกร่วมกันก็คือ โล่งใจที่ขบวนผ่านช่วงโหดร้ายที่สุดของเส้นทางมาได้อย่างปลอดภัย 
    ข้ามช่องเขาตะโกไปก็เข้าสู่แผ่นดินถิ่นอีสาน เขตพื้นที่อำเภอละหานทราย จังหวัดบุรีรัมย์ เส้นทางหมาย ๓๔๘ ทอดไปกลางทุ่งโล่งสลับกับเนินเขาที่ไม่สูงชันมากนัก ก่อนจะขึ้นเนินก็มักเป็นทางลาดลงก่อน ปล่อยรถให้ล่องเต็มที่เพื่อเสริมแรงส่งขึ้นเนิน และบางเนินที่ค่อนข้างสูงชัน ภาพงาม ๆ อันน่าชื่นหัวใจก็ปรากฏขึ้นในขบวน

    ชีวิตชายแดนเป็นวิถีที่ไร้หลักประกันเรื่องสวัสดิภาพ ขอบประเทศด้านจังหวัดสระแก้วไม่ได้มีป้อมกำแพงหรือปราการธรรมชาติอันแข็งแกร่ง เส้นแบ่งพรมแดนเป็นเพียงลำคลองกว้างไม่กี่เมตร ความระส่ำระสายและภาวะไร้ระเบียบกฎเกณฑ์ที่เกิดขึ้นในฝั่งตรงกันข้าม สามารถข้ามมาสู่แผ่นดินไทยได้ไม่ยาก โจรเขมร และเหล่ามิจฉาชีพสามารถเข้ามา และกลับออกไปได้อย่างสะดวก โดยไม่ต้องแยแสจุดผ่านแดน
    พืชพรรณที่ปลูกไว้ในไร่นา อาจถูกคนแปลกหน้าเก็บเกี่ยวไปต่อหน้า ที่เก็บมาไว้ในยุ้งฉางแล้วก็ยังมีสิทธิ์ถูกลักขโมย วัวควายที่ขังอยู่ในคอก อาจถูกปล้นในคืนไหนก็เป็นได้ ทั้งหมดนี้เจ้าของทรัพย์แทบไม่มีสิทธิ์ปกป้อง เพราะลำพังแต่มีดพร้าใครจะกล้าต่อกรกับอาวุธสงคราม และยังเป็นที่เลื่องลือว่าโจรเขมรนั้นโหดร้ายไร้หัวใจ เพียงเจ้าของทรัพย์ขัดขืนก็จะถูกฆ่าอย่างโหดเหี้ยม
    ปัจจุบันเป้าหมายในการปล้นอยู่ที่ทรัพย์สินพวกยานยนต์เป็นหลัก การดักปล้นรถบนท้องถนนและในหมู่บ้านเกิดขึ้นเป็นประจำ และรถคันไหนที่ล้อได้ข้ามไปแตะแผ่นดินเขมร ไม่เคยมีโอกาสได้คืนกลับมาหาเจ้าของอีก 

    *ศูนย์ปฏิบัติการทุ่นระเบิดแห่งชาติ (ศทช.) จัดตั้งขึ้นเมื่อวันที่ ๑๘ มกราคม ๒๕๔๒ ตามมติของคณะกรรมการเพื่อดำเนินงานด้านทุ่นระเบิดสังหารบุคคล มีภารกิจในการเก็บกู้ ทำลายทุ่นระเบิดในประเทศไทย ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับทราบถึงภัยจากทุ่นระเบิด รวมทั้งให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยจากทุ่นระเบิด 

    *เครือข่ายผู้พิการจากกับระเบิด หลังจากที่กลุ่มผู้ประสบภัยจากกับระเบิดในจังหวัดสระแก้ว นำโดย คุณสุปัณ โคตะ ได้ร่วมกิจกรรมรณรงค์กับคณะทำงานไทยรณรงค์ยุติกับระเบิด มาเป็นเวลาสองปี รวมถึงการขี่จักรยานรณรงค์ "สร้างสันติภาพ หยุด ! กับระเบิด" ครั้งที่ ๑ เมื่อเดือนเมษายน ๒๕๔๒ จนกระทั่งปลายเดือนสิงหาคม ๒๕๔๒ ผู้ประสบภัยได้รวมกลุ่มกันเสนอโครงการเพื่อขอทุนในการประกอบอาชีพ ทุนการศึกษาบุตร ต่อกองทุนเพื่อสังคมของธนาคารออมสิน หรือ SIF ปัจจุบันมีสมาชิก ๗ กลุ่ม ๑๗๗ คน และได้รับงบประมาณจาก SIF จำนวน ๒.๓ ล้านบาท เพื่อดำเนินโครงการภายใต้ชื่อ "เครือข่ายผู้พิการจากกับระเบิด ๑๙๙๙ จังหวัดสระแก้ว" มีคุณวิเชียร วงศ์จำปา เป็นประธาน